మూత్రపిండ వైఫల్యం - మూత్రపిండ వ్యాధి యొక్క చివరి దశ: రకాలు, లక్షణాలు, కారణాలు, నివారణ & చికిత్స
Kidney failure meaning in telugu
మూత్రపిండాల వైఫల్యం అనేది మీ రక్తం నుండి వ్యర్థ పదార్థాలను సరిగ్గా ఫిల్టర్ చేయలేని పరిస్థితి. ఇది అకస్మాత్తుగా (తీవ్రమైన మూత్రపిండ వైఫల్యం) లేదా కాలక్రమేణా (దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి) జరగవచ్చు. మూత్రపిండ వైఫల్యం ఒక తీవ్రమైన పరిస్థితి, కానీ మీరు సుదీర్ఘమైన మరియు చురుకైన జీవితాన్ని గడపడానికి సహాయపడే చికిత్సలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. మూత్రపిండాల వైఫల్యానికి రెండు ప్రధాన చికిత్సలు డయాలసిస్ మరియు మూత్రపిండ మార్పిడి.
చివరి దశ మూత్రపిండ వ్యాధి (ESRD) అనేది దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి (CKD), ఇది CKD యొక్క చివరి (5 వ) దశ. ఈ దశలో మూత్రపిండాలు సరిగా పని చేయవు. తద్వారా, శరీరంలోని టాక్సిన్స్ మరియు ద్రవాలు పేరుకుపోవడానికి కారణమయి ప్రాణాపాయ స్థితికి దారితీస్తుంది.
దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధికి (CKD) చికిత్స ఆలస్యం అయినప్పుడు కృత్రిమంగా వ్యాపిస్తుంది. తద్వారా గ్లోమెరులర్ వడపోత రేటు (GFR) 15 mL/min/1.73 m2 కంటే తక్కువగా పడిపోతుంది. ఇది క్రమంగా మూత్రపిండాల పనితీరును క్షీణింపజేస్తుంది. దీనినే మూత్రపిండ వైపల్యం (ESRD) అంటారు.
ఈ దశలోనే నెఫ్రాలజిస్ట్ యురేమిక్ టాక్సిన్‌లను తొలగించి హెమోడైనమిక్ స్థిరత్వాన్ని కాపాడుకోవడానికి డయాలసిస్ లేదా మూత్రపిండ మార్పిడి వంటి సలహాలు ఇస్తారు.
మూత్రపిండ వైఫల్యం యొక్క రకాలు
Types of kidney failure in telugu
సాధారణంగా, మూత్రపిండాల వైఫల్యం అనేవి రెండు రకాలుగా ఉన్నాయి
- అక్యూట్ కిడ్నీ డిసీస్ (AKD or AKI)
- దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వైఫల్యం (CKD)
అక్యూట్ మూత్రపిండ వైఫల్యం అనేది ఆకస్మికంగా ప్రారంభం అవుతుంది, దీనికి తగినంత చికిత్స అందించడంతో తగ్గించవచ్చును. దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వైఫల్యం అనేది రోజు రోజుకి క్రమంగా పెరిగి కృత్రిమంగా వ్యాపించడంతో, కేవలం మూడు నెలలలోనే మూత్రపిండ వైఫల్యానికి దారితీస్తుంది.
అక్యూట్ కిడ్నీ డిసీస్ (AKI)
దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి (CKD) అలాగే అక్యూట్ మూత్రపిండ వ్యాధికి (AKI) మధ్య దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉంది, కావున ఇవి ఒకదానికొకటి దారితీసే అవకాశం ఉంది. అలాగే, AKI క్రమేపి పెరిగి CKD కి దారితీస్తుంది, తద్వారా చివరగా ESRD ని ప్రాభావితం చేస్తుంది.
అమెరికాలో 2009 నందు ప్రచురించబడిన అధ్యయనం ప్రకారం AKI లేని రోగులను AKIతో బాధపడుతున్న రోగులతో పోల్చి చూసినప్పుడు, AKI ఉన్న రోగులలో ESRD అభివృద్ధి చెందే అవకాశం ఎక్కువగా ఉందని నిరూపించింది.
దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వైఫల్యం
దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వైఫల్యాన్ని, దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి (CKD) అని కూడా పిలుస్తారు, ఈ దీర్ఘకాలిక పరిస్థితి వల్ల మూత్రపిండాల పనితీరు సామర్ధ్యం నెమ్మదిగా కోల్పోతుంది. అందువల్ల మూత్రపిండాలు రక్తం నుండి వ్యర్థాలను ఫిల్టర్ చేసే ముఖ్యమైన అవయవాలను, ఎలక్ట్రోలైట్ స్థాయిలను నియంత్రిస్తాయి. అదేవిధంగా, రక్తపోటును నియంత్రించి, ఎర్ర రక్త కణాల ఉత్పత్తిని ప్రేరేపించడంలో సహాయపడే హార్మోన్లను ఉత్పత్తి చేస్తాయి. మూత్రపిండాలు కాలక్రమేణా దెబ్బతిన్నప్పుడు లేదా వ్యాధి బారిన పడినప్పుడు, అవి ఈ విధులను తగినంతగా నిర్వహించలేకపోవచ్చు.
దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి సాధారణంగా మూత్రపిండాల పనితీరు స్థాయిని ఆధారంగా చేసుకుని ఐదు దశలుగా వర్గీకరించవచ్చు. ఆ 5 దశలలో స్టేజ్-1 అత్యంత తేలికపాటిది మరియు స్టేజ్ 5 అత్యంత తీవ్రమైనది. ఈ దశలు అనేవి గ్లోమెరులర్ ఫిల్ట్రేషన్ రేట్ (GFR) ద్వారా నిర్ణయించబడతాయి, ఈ GFR అనేది మూత్రపిండాలు రక్తాన్ని ఎంత ప్రభావవంతంగా ఫిల్టర్ చేస్తున్నాయో కొలుస్తుంది.
మూత్రపిండ వైఫల్యం యొక్క లక్షణాలు
Kidney failure symptoms in telugu
చివరి దశ మూత్రపిండ వైఫల్యం యొక్క లక్షణాలు అనేవి యురేమిక్ మూలాన్ని కలిగిన సంకేతాలు మరియు లక్షణాలను చూపిస్తుంది. ఆ లక్షణాలు ఈ క్రింది విధంగా ఉంటాయి:
- అలసట
- బలహీనత
- శ్వాస ఆడకపోవుట
- మానసిక గందరగోళం
- వికారం మరియు వాంతులు
- రక్తస్రావం
- ఆకలి లేకపోవడం
- దురద
- చలిని తట్టుకోలేకపోవుట
- బరువు పెరుగుట
- పరిధీయ నరాలవ్యాధి
- ఎడీమా (శరీరంలో ద్రవం లేదా నీరు ఏర్పడి వాపు రావడం)
- మూత్ర విసర్జనలో మార్పులు (పరిణామము మరియు స్థిరత్వంలో మార్పులు)
- మూత్రంలో నురుగు (ప్రోటీనురియా సూచన)
- పొత్తికడుపు విస్తరణ
దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి యొక్క ప్రారంభ దశలలో ESRD లక్షణాలు మరింత వ్యాప్తి చెంది క్రమేపి తీవ్రతరం అవుతాయి.
మూత్రపిండాల వైఫల్యం యొక్క ప్రారంభ లక్షణాలు
Early signs of kidney failure in telugu
మూత్రపిండాల వైఫల్యం యొక్క ప్రారంభ లక్షణాలను వర్గీకరించడం చాలా కష్టం, ఎందుకంటే (CKD) సంక్లిష్టతను అంచనా వేయడం అంత సులభతరం కాదు. ఇది మూత్రపిండాల వైఫల్యానికి మరింతగా దారితీస్తుంది. నెఫ్రోజెనిక్ సిస్టమిక్ ఫైబ్రోసిస్ విషయంలో, మూత్రపిండాల వైఫల్యం యొక్క ప్రారంభ లక్షణాలు ఈ క్రింది విధంగా ఉంటాయి:
- ఎరుపు రంగుతో కూడిన వాపు
- దురద
- అవయవాలలో నొప్పి
- కండరాల బలహీనత
- కాళ్లను ఎత్తడంలో ఇబ్బంది (మెట్లు ఎక్కడం లేదా కారులోకి ఎక్కడం మొదలైనవి)
- కీళ్ల వశ్యత
మూత్రపిండ వైఫల్యం వల్ల పురుషులలో సంభోగం జరపడంలో తగ్గుదల, అంగస్తంభన మరియు రతి కోరికలు కూడా తగ్గుతాయి. అదేవిధంగా మహిళల్లో, రుతుక్రమం మరియు సంతానోత్పత్తిలో ఇబ్బందులు కలుగుతాయి.
మూత్ర పిండ వైఫల్యంతో కాళ్ళను కదపలేకపోవడం
మూత్రపిండ వైఫల్యం యొక్క మరో లక్షణం, ఇబ్బందితో కూడిన కాళ్ళ కదలిక. ఇది ప్రముఖ లక్షణాలో ఒకటి. డయాలసిస్ చికిత్స చేయించుకునే వ్యక్తులలో ముఖ్యంగా అనేక ఇతర నిద్ర రుగ్మతలు – నిద్రలేమి సమస్యలు, అధిక పగటిపూట నిద్ర (EDS), నిద్రలో- అస్తవ్యస్తమైన శ్వాస మరియు నిద్రలో కదలిక లోపాలు కూడా కనిపిస్తాయి.
మూత్రపిండ వైఫల్యం యొక్క వ్యాధి కారకాలు (ESRD)
Kidney failure risk factors in telugu
మూత్ర పిండ వైఫల్యానికి దారి తీసే ప్రమాద కారకాలు ఈ క్రింది విధాలుగా ఉన్నాయి:
- వయోభారం (పెద్ద వయసు)
- మధుమేహం
- రక్తపోటు
- ఊబకాయం
పైన పేర్కొన్నవే కాకుండా, ధూమపానం, ఇంజిన్ ఎగ్జాస్ట్ (ఇంజన్ల ద్వారా వెలువడే వాయువు లేదా పొగ) మొదలైన ఇతర ప్రమాద కారకాలు ESRDకి దారితీస్తాయని 2009 అధ్యయనం నిరూపించింది.
నోక్టురియా (నిద్రలో మూత్ర విసర్జన) కూడా ESRD ప్రమాద కారకాల్లో ఒకటి. ఈ నోక్టురియా వ్యాధి అనేది నిర్ధారణ చేయని మధుమేహం వల్ల రావచ్చును అంతేగాక దాని ఉనికి మధుమేహాన్ని పరీక్షించడానికి నెఫ్రాలజిస్టులను ప్రేరేపిస్తుంది.
మూత్రపిండ వైఫల్యం వలన కలిగే నష్టం
CKDలో గ్లోమెరులర్ వడపోత రేటులో వచ్చే నిరంతర మార్పుల కారణంగా మూత్రపిండాల పనితీరు క్షీణిస్తుంది. అదేవిధంగా గుండె వైఫల్యం, మధుమేహం వంటి వ్యాధుల కారణంగా, మూత్రపిండాల వైఫల్యానికి ప్రమాదం పెరుగుతుంది.
కిడ్నీ ఫెయిల్యూర్ రిస్క్ ఈక్వేషన్ (KFRE) అనేది 2011లో నెఫ్రాలజిస్ట్‌లు మూత్రపిండ వైఫల్యాన్ని ఖచ్చితంగా గుర్తించి అంచనా వేయడానికి అభివృద్ధి చేయబడిన ఒక సాధనం. దీని ధృవీకరణ అనేది అనేక జనాభాలో నిరూపించబడింది. నెఫ్రాలజీ బృందం మరియు ఆసుపత్రి మానేజ్మెంట్ వారు రోగులను రక్షించి వివిధ వనరులను కేటాయించడానికి ఈ సాధనాన్ని ఉపయోగిస్తాయి.
మూత్రపిండ వైఫల్యానికి కారణాలు (ESRD)
Causes of kidney failure in telugu
చివరి దశ మూత్రపిండ వ్యాధికి (ESRD) వివిధ కారణాలు ఉన్నప్పటికీ, దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ నష్టాన్ని అభివృద్ధి చేసే ప్రమాద కారకాలు మాత్రమే మూత్రపిండాల వైఫల్యానికి ముఖ్యమైన వ్యాధి కారణాలుగా పేర్కొనబడతాయి. దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండాల వైఫల్యానికి ప్రధాన కారణాలు ఈ క్రింది విధంగా ఉంటాయి:
- హైపర్ టెన్షన్(రక్తపోటు)
- మధుమేహం
- ధూమపానం
- హైపర్లిపిడెమియా(అధిక కొలెస్ట్రాల్)
- ఊబకాయం
రక్తపోటు (అధిక రక్తపోటు): అధిక రక్తపోటు రోగుల కంటే రక్తపోటు రోగులు మూత్రపిండ వైఫల్యం వచ్చే అవకాశం 32% తక్కువగా ఉంటుంది. అధిక రక్తపోటును నియంత్రించడం వల్ల మూత్రపిండాల వైఫల్యం యొక్క పురోగతిని తగ్గించవచ్చు.
మధుమేహం (రక్తంలో చక్కెర స్థాయిల పెరుగుదల): మధుమేహం అనేది మూత్రపిండాల వైఫల్యానికి దారితీస్తుంది. 1990లో జరిగిన పెద్ద భావి అధ్యయనాల ప్రకారం మైక్రోవాస్కులర్ సమస్యలు అదేవిధంగా వ్యాధి పురోగతి సందర్భాలలో మధుమేహ నివారణ కీలక పాత్ర పోషించిందని నిరూపితమైంది. ఖచ్చితమైన నియంత్రణ కనీసం ≤6.0% హిమోగ్లోబిన్ A1c సాధించాలి.
ధూమపానం: నికోటిన్ మూలలను ధూమపానం చేయడం ద్వారా దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి అనేది పురోగతి చెందుతుంది, ముఖ్యంగా మధుమేహ వ్యాధిగ్రస్తులలో, దీని పురోగతి దాదాపు రెండు రెట్లు ఎక్కువుగా ఉంటుంది. అదేవిధంగా, మైక్రోఅల్బుమినూరియా ఉన్నవారిలో ఈ ధూమపానం 5 వ దశకి (CKD కి) దోహాదపడుతుంది.
హైపర్లిపిడెమియా (రక్తంలో అధిక కొలెస్టరాల్ స్థాయిలు): హైపర్లిపిడెమియా CKDని అంచనా వేస్తుంది. మూత్రపిండాల పనితీరు క్షీణించడంతో హైపర్లిపిడెమియా యొక్క ప్రాబల్యం పెరుగుతుంది. హైపర్లిపిడెమియా అనేది నెఫ్రోటిక్ సిండ్రోమ్ యొక్క లక్షణం. దాదాపు 85-90% మంది రోగులలో 3 గ్రా/రోజు కంటే ఎక్కువ ప్రోటీన్లు మూత్రం ద్వారా పోవడం అదేవిధంగా మూత్రపిండాల పనితీరు తగ్గడంతో, ప్లాస్మా స్థాయిలు పెరిగి తక్కువ సాంద్రత కలిగిన లిపోప్రొటీన్ కొలెస్ట్రాల్ని పెంచుతుంది.
ఊబకాయం: కొన్ని అధ్యయనాలు పెరిగిన శరీర ద్రవ్యరాశి సూచిక (BMI) మరియు ESRD అభివృద్ధి మధ్య సన్నిహిత సంబంధాన్ని ప్రదర్శించాయి, ముఖ్యంగా పురుషులలో.
అక్యూట్ కిడ్నీ డిసీస్కి (AKIకి) గల కారణాలు
Causes of acute kidney failure in telugu
అక్యూట్ కిడ్నీ డిసీస్కి ముఖ్యంగా మూడు ప్రధాన కారణాలు ఉన్నాయి, అవేవనగా:
- మూత్రపిండాల రక్త ప్రవాహంలో మార్పును కలిగించే కారకాలు
- మూత్ర ప్రవాహాన్ని నిరోధించే కారకాలు
- మూత్రపిండాలకు హాని కలిగించే కారకాలు
మూత్రపిండాల రక్త ప్రవాహంలో మార్పును కలిగించే కారకాలు:
- కాలేయ వైఫల్యం
- తీవ్రంగా కాలిన గాయాలు లేదా నిర్జలీకరణం
- సంక్రమణ
- గుండె వైఫల్యం
- రక్తపోటు మందులు
- రక్తం లేదా శరీర లవణాలు కోల్పోవడం
మూత్ర ప్రవాహాన్ని నిరోధించే కారకాలు:
- మూత్రపిండాలలో రాళ్లు
- మూత్ర నాళంలో రక్తం గడ్డకట్టడం
- విస్తరించిన ప్రోస్టేట్.
- మూత్రాశయంలో నరాల బలహీనత
- మూత్రాశయం, గర్భాశయ, పెద్దప్రేగు లేదా ప్రోస్టేట్ క్యాన్సర్లు
మూత్రపిండాలకు హాని కలిగించే కారకాలు:
- అధిక కొలెస్ట్రాల్
- రక్తం గడ్డకట్టడం
- ఔషధ ప్రేరిత మూత్రపిండ వ్యాధి
- గ్లోమెరులోనెఫ్రిటిస్ (గ్లామెర్యులైతో కూడిన మూత్రగ్రంథికి సంభవించు సంక్రమణ)
పిల్లల్లో మూత్రపిండాల వైఫల్యానికి గాల కారణాలు
(AKI) లేదా దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి(CKD) పిల్లల్లో మూత్రపిండాల వైఫల్యానికి దారితీస్తుంది. ఈ క్రింది పరిస్థితి వలన సంభవించవచ్చు:
- వారసత్వంగా వచ్చె వ్యాధులు
- ఇన్ఫెక్షన్
- నెఫ్రోటిక్ సిండ్రోమ్(మూత్రములో ఆల్బుమిన్ పెరుగుదల వలన శరీరం వాచుట)
- దైహిక వ్యాధులు
- గాయం
- మూత్రాన్ని అపుకోవడం
- పుట్టుకతో వచ్చే లోపాలు
ESRD రోగులలో మరణానికి గాల కారణాలు
1992లో ప్రచురితమైన ఒక ఇశ్రాయేల్ అధ్యయనం పరంగా డయాలసిస్ చేయించుకుంటున్న (ESRD) రోగులలో మరణానికి గాల ప్రధాన కారణాలు అంటువ్యాధి మరియు గుండెకు సంబంధిత వ్యాధులు అని నిరూపించడమైంది.
మూత్రపిండాల వైఫల్యం యొక్క సమస్యలు (ESRD)
Complications of kidney failure in telugu
కిడ్నీ వైఫల్యం యొక్క వివిధ రకాల క్లినికల్ వ్యక్తీకరణలతో ఈ ESRD అనుసంధానించబడి ఉంటుంది, వీటి వలన మూత్రపిండాల పనితీరు నిదానించి జీవన నాణ్యతను క్షీణింపచేసి అనారోగ్యం, మరియు మరణాలకు దారితీస్తాయి. కొన్ని ESRD సమస్యలు హృద్రోగ మరియు నాడీ సంబంధిత మూలాలను కలిగి ఉంటాయి, అవి ఈ క్రింది విధంగా ఉంటాయి:
- లెఫ్ట్ వెంట్రిక్యూలర్ హైపెర్ట్రోఫీ - గుండెలోని ఎడమ జఠరిక గోడ గట్టిపడటం.
- గుండెకు సంబంధించిన చాంబర్ విస్తరణ - కష్టతరమైన సంకోచంతో కూడిన గుండె విస్తరణ.
- ఇస్కీమియా - రక్త ప్రసరణ తగ్గడం లేదా జరగకపోవడం.
- మయోకార్డియల్ ఫైబ్రోసిస్ (గుండె గోడ కండరములకు సంబంధించిన)- గుండె కండరంలో మచ్చ కణజాలం ఏర్పడటం.
- గుండె ఆగిపోవుట - శరీర అవసరాలకు సరిపడా రక్తాన్ని సరఫరా చేయడంలో గుండె వైఫల్యం.
- అరిథ్మియాస్ - క్రమరహిత హృదయ స్పందన.
- యాన్జైనాతో బాధపడుతున్న ESRD రోగులలో సుమారు 25-30% మందికి కరోనరీ ధమని వ్యాధికి సంబంధించిన ఎటువంటి రుజువు లేదు, కానీ నిర్ణయించని సంఖ్యలో నిశ్శబ్ద కరోనరీ వ్యాధి ఉంది.
- మెదడులోని తెల్ల పదార్థంలో మార్పులు - ఇవి శరీర నిర్మాణ సంస్థలో అసాధారణతులు, గందరగోళం, మరియు ఫంక్షనల్ కనెక్టివిటీ మొదలైనవాటిని కలిగిస్తాయి.
- సెరిబ్రల్ అట్రోఫి (మెదడులోని సెరిబ్రమ్ పరిమాణం తగ్గుట) - చిత్తవైకల్యం, మూర్ఛలు మొదలైన వాటికి కారణమయ్యే న్యూరాన్ల నష్టం.
- ఆస్మోటిక్ డీమైలినేషన్ సిండ్రోమ్ - మెదడు కణాలు పనిచేయకపోవడానికి కారణం అవుతుంది.
చివరి దశ మూత్రపిండ వ్యాధి యొక్క సమస్యలు అనేవి పాక్షికంగా, యురేమిక్ టాక్సిన్స్ చేరడం వలన ఆపాదించబడతాయి. అయినప్పటికీ, ఈ సమ్మేళనాలు మరియు మూత్రపిండాల వైఫల్యం (యురేమియా) యొక్క సమస్యల మధ్య కారణం-మరియు-ప్రభావ సంబంధం స్పష్టంగా స్థాపించబడలేదు.
అక్యూట్ కిడ్నీ డిసీస్ (AKI) యొక్క సమస్యలు
అక్యూట్ కిడ్నీ ఫెయిల్యూర్ యొక్క సమస్యలు ఈ క్రింది విదంగా ఉంటాయి:
- ఎడీమా (శరీరంలో ద్రవం లేదా నీరు ఏర్పడి వాపు రావడం)
- ఛాతి నొప్పి (ముఖ్యంగా పెరికార్డియల్ ప్రాంతంలో)
- అసిడోసిస్ (శరీర ద్రవాలలో ఆమ్ల ప్రభావం)
- కండరాల బలహీనత (అసమతుల్య ఎలక్ట్రోలైట్ల కారణంగా)
- మరణం
మూత్రపిండ వైఫల్యం యొక్క నివారణ
Kidney failure prevention in telugu
- మూత్రపిండాల వైఫల్యం నివారణ AKI లేదా CKDని నివారించడం ద్వారా మొదలవుతుంది. అయినప్పటికీ, మూత్రపిండ వైఫల్యం యొక్క పురోగతిని ప్రారంభ దశలలో ప్రభావవంతమైన చికిత్స వ్యూహాలు అమలుపరిచి మందగింపచేయడంతో నివారణను సాధించవచ్చు.
- మూత్రపిండాలకు హాని కలిగించే మధుమేహం, రక్తపోటు మరియు ఇతర ఆరోగ్య సమస్యలకు చికిత్స తీసుకోవడం ద్వారా మూత్రపిండాల వైఫల్యాన్ని దూరం చేయవచ్చు. ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం, వ్యాయామం, మరియు ఆరోగ్యకరమైన బరువును నిర్వహించడం వంటివి మూత్రపిండ వైఫల్యం రాకుండా సహాయపడతాయి.
మూత్రపిండ వైఫల్యం ఉన్నవారు పాటించవలసిన ఆహార నియమాలు
Kidney failure diet in telugu
మూత్రపిండ వైఫల్యం ఉన్న రోగులు వారి ఆహారంలో తాజా పండ్లు, ధాన్యాలు, తాజా కూరగాయలు మరియు తక్కువ కొవ్వు లేదా కొవ్వు రహిత పాల ఉత్పత్తులు వంటివి భాగము చేసుకోవాలి. లవణాలు (< 2,300 mg సోడియం/రోజుకి) చక్కెరలను తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. ESRD రోగుల ఆహార నియమాలలో ఇవి ఉన్నాయి:
- బచ్చలికూర, మిరియాలు మరియు బ్రోకలీ వంటి కూరగాయలను ఎంచుకోవడం.
- మాంసంను వేయించడం కంటే కాల్చి తీసుకోవడం.
- అదనపు కొవ్వులు లేదా గ్రేవీ లేని ఆహారాలను ఎంచుకోవడం.
- క్రమంగా కొవ్వు రహిత పాలను తీసుకోవడం.
- తృణధాన్యాలను (బ్రౌన్ రైస్, హోల్ వీట్, ఓట్స్, హోల్ గ్రెయిన్ కార్న్ మొదలైనవి) వైట్ రైస్‌కు బదులుగా ఉపయోగించడం.
- ఆహార లేబుల్‌లను చదవడం వల్ల సంతృప్త కొవ్వులు, ట్రాన్స్ ఫ్యాట్‌లు మొదలైనవాటిని ఎంచుకోవడంలో సహాయపడుతుంది.
- ఆహార డైరీ అనేది ఆహారం మరియు ఆహారపు అలవాట్లను ట్రాక్ చేయడంలో సహాయపడుతుంది.
- DASH డైట్ ప్లాన్ రక్తపోటును తగ్గిస్తుంది.
ఇతర మూత్రపిండ వైఫల్య నివారణ చిట్కాలు:
- ఆరోగ్యకరమైన బరువును లక్ష్యంగా చేసుకుని ప్రతిరోజూ కనీసం 30 నిమిషాల శారీరక శ్రమ చేయండి.
- తగినంత నిద్ర పోవడం (ప్రతి రాత్రి కనీసం 7-8 గంటలు).
- ధూమపానం మరియు ఇతర పొగాకు ఉత్పత్తుల వినియోగం నుండి దూరంగా ఉండటం.
- మద్యం తీసుకోవడం పరిమితం చేయడం.
- బరువు పెరగడాన్ని నివారించడం.
- ఒత్తిడిని తగ్గించే కార్యకలాపాలను అన్వేషించడం మరియు మీ అవసరాలకు సరిపోయే వ్యాయామాలను (యోగా వంటివి) అవలంబించడం వలన మానసిక మరియు శారీరక ఆరోగ్య సమస్యలను ఎదుర్కోవడంలో సహాయపడుతుంది.
మూత్రపిండ వైఫల్యం యొక్క నిర్ధారణ
Kidney failure diagnosis in telugu
చివరి దశ మూత్రపిండ వ్యాధి యొక్క నిర్ధారణ పరీక్షలు ప్రధానంగా రక్త పరిశోధనలను కలిగి ఉంటాయి, ఇవి మూత్రపిండ వైఫల్యాన్ని బహిర్గతం చేయగలవు:
- ఈ క్రింది స్థాయిలలో తగ్గుదల
- సీరం బైకార్బోనేట్
- హిమోగ్లోబిన్/హెమటోక్రిట్
- ఐరన్ నిల్వ
- విటమిన్ డి స్థాయిలు.
- అల్బుమిన్
- ఈ క్రింది స్థాయిలలో పెరుగుదల
- సీరం క్రియాటినిన్
- రక్తంలో యూరియా నైట్రోజన్
- సీరం పొటాషియం
- సీరం ఫాస్ఫరస్
మూత్రపిండ వైఫల్యం యొక్క చికిత్స
Kidney failure treatment in telugu
ఒకవేళ ESRD అనివార్యమైతే, నెఫ్రాలజిస్టులు రోగి ప్రాధాన్యత మరియు వాస్కులర్ యాక్సెస్ని ఆధారం చేసుకుని హెమోడయాలసిస్ లేదా పెరిటోనియల్ డయాలసిస్ ఎంపికలను సూచిస్తారు. ESRD చికిత్సా ఎంపికలు ఈ క్రింది విధంగా ఉంటాయి:
- మందులు - రోగికి ఉన్న ఇతర వ్యాధులకు చికిత్స చేయడానికి.
- ఆహార నియంత్రణలు - అనుబంధ చికిత్సలు.
- ద్రవ నిర్వహణ - అసిడోసిస్కు చికిత్స.
- డయాలిసిస్
- మూత్రపిండ మార్పిడి - తీవ్రతరమైన పరిస్థితులలో.
డయాలసిస్ లేకుండా మూత్రపిండ వైఫల్యానికి చికిత్స
ESRD ఉన్న రోగులకు ఇతర వ్యాధులు లేదా ద్వితీయ సమస్యలను తగ్గించడానికి మందులు అవసరం. నిరంతర హీమోఫిల్ట్రేషన్, హేమోడయాలసిస్, పెరిటోనియల్ డయాలసిస్ వంటి మూత్రపిండ పునఃస్థాపన చికిత్సలతో మాత్రమే కిడ్నీ వైఫల్యానికి పూర్తి చికిత్స చేయవచ్చు. మూత్రపిండాల మార్పిడి జరిగే వరకు ఇవి జీవితకాలాన్ని పొడిగించగలవు.
మధ్య తేడాలు అక్యూట్ మూత్రపిండ వ్యాధి & దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి
Acute kidney failure vs Chronic kidney disease in telugu
అక్యూట్ మూత్రపిండ వ్యాధి (AKI), దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి (CKD) మూత్రపిండాలను ప్రభావితం చేసే రెండు విభిన్న పరిస్థితులు. AKI అనేది మూత్రపిండాల పనితీరును అకస్మాత్తుగా కోల్పోవడం, అదేవిధంగా CKD అనేది మూత్రపిండాల పనితీరులో క్రమంగా క్షీణత.
| లక్షణం | అక్యూట్ మూత్రపిండ వ్యాధి (AKI) | దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి (CKD) |
|---|---|---|
| అంటే ఏమిటి? | అక్యూట్ మూత్రపిండ వ్యాధి - క్షీణించిన గ్లోమెరులర్ ఫిల్ట్రేషన్ రేట్ (GFR)తో ఆకస్మికంగా కిడ్నీ పనిచేయకపోవడం | దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి (CKD) అనేది కాలక్రమేణా మూత్రపిండాల పనితీరు క్షీణించడం వలన కోలుకోలేని లక్షణాలను కలిగి ఉంటుంది. |
| కారణాలు | అనారోగ్యం, గాయం,మందులు | మధుమేహం, అధిక రక్తపోటు, గ్లోమెరులోనెఫ్రిటిస్, పాలిసిస్టిక్ |
| లక్షణాలు | అలసట, వికారం, వాంతులు, శ్వాస ఆడకపోవడం, ద్రవం నిలుపుదల | అలసట, బలహీనత, రక్తహీనత, ఆకలి, మూత్రవిసర్జనలో మార్పులు |
| వ్యాధి పురోగతి | అక్యూట్ మూత్రపిండ వ్యాధి AKI కొన్నిసార్లు CKDలోకి పురోగమిస్తుంది. | CKD చివరికి ESRDలోకి పురోగమిస్తుంది, దీనికి డయాలసిస్ లేదా మార్పిడి అవసరం |
| డయాలసిస్ ఉపయోగం | మూత్రపిండాల పనితీరు కోలుకునే వరకు డయాలసిస్ వంటి స్వల్పకాలిక మూత్రపిండ పునఃస్థాపన చికిత్సను ఉపయోగించవచ్చు | ముఖ్యంగా ESRD దశలో కిడ్నీ మార్పిడి జరిగే వరకు డయాలసిస్తో సాధారణ చికిత్స |
మూత్రపిండ వైఫల్యం - మూత్రపిండ వ్యాధి యొక్క ముగింపు దశ గురించి తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు
Share on
Request an appointment
Fill in the appointment form or call us instantly to book a confirmed appointment with our super specialist at 04048486868
Appointment request - health articles
