తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ మరియు క్రానిక్ ప్యాంక్రియాటైటిస్: లక్షణాలు, కారణాలు మరియు చికిత్స
ప్యాంక్రియాటైటిస్ వివరణ
Acute pancreatitis definition in Telugu
ప్యాంక్రియాటైటిస్ అనేది ప్యాంక్రియాస్ యొక్క వాపు. ప్యాంక్రియాస్ అనేది కడుపు లో ఉండే ఒక అవయవం. ఈ స్థితిలో కడుపు నొప్పి అత్యంత సాధారణం గా కనిపించే లక్షణం. త్వరిత రోగ నిర్ధారణ మరియు సత్వర చికిత్సతో దీనిని అదుపుచేయవచ్చు. దీనికి చికిత్స తీసుకోకపోవటం లేదా ఆలస్యం గా తీసుకునే చికిత్స ద్వారా ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్‌గా పురోగమించే ప్రమాదం పెరగటం , లాంటి వంటి వివిధ సమస్యలకు దారితీయవచ్చు. అనుభవం కలిగిన గ్యాస్ట్రోఎంటరాలజిస్ట్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ కు విజయవంతంగా చికిత్స అందిందగలరు.
ప్యాంక్రియాస్ అనేది జీర్ణ వ్యవస్థ వెనుక ఉదర కుహరంలో ఉండే ఒక అవయవం, ఇది ప్రతి రోజు సుమారు 236 ml ప్యాంక్రియాటిక్ రసం (ప్యాంక్రియాటిక్ ఎంజైమ్‌లను కలిగిన ) ను స్రవిస్తుంది, ప్యాంక్రియాటిక్ రసం కొవ్వులు, కార్బోహైడ్రేట్లు మరియు ప్రోటీన్ల జీర్ణక్రియలో సహాయపడుతుంది.
ప్యాంక్రియాస్ యొక్క వాపును ప్యాంక్రియాటైటిస్ అని పిలిచినప్పటికీ, దీనిలో రెండు రకాల ప్యాంక్రియాటైటిస్ ఉన్నాయి అవి:
- (అక్యూట్) తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్: ప్యాంక్రియాస్ యొక్క వాపు తాత్కాలికంగా ఉంటే, దానిని తీవ్రమైన (అక్యూట్) ప్యాంక్రియాటైటిస్ అంటారు.
- (క్రానిక్) దీర్ఘకాలిక ప్యాంక్రియాటైటిస్: ప్యాంక్రియాటైటిస్ జీవితాంతం ఉంటే, దానిని క్రానిక్ లేదా దీర్ఘకాలిక ప్యాంక్రియాటైటిస్ అంటారు, కేవలం 5% మరణరేటు ఉంటుంది. మరోవైపు దీర్ఘకాలిక(క్రానిక్ ) ప్యాంక్రియాటైటిస్ ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్ ప్రమాదాన్ని 9-16 రెట్లు నివేదించింది.
అక్యూట్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ అర్థం: "అక్యూట్ " యొక్క శబ్దవ్యుత్పత్తి లాటిన్ పదం "అక్యూటస్" నుండి ఉద్భవించింది, దీనికి పదునైన మరియు సూటిగా అని అర్ధం వస్తుంది , ఇది వ్యాధి తీవ్రత యొక్క ఆకస్మిక లక్షణాన్ని సూచిస్తుంది. ప్యాంక్రియాటైటిస్ అనేది “pancreas” + “itits”( వాపు) యొక్క సమ్మేళనం.
క్రానిక్(దీర్ఘకాలిక ) ప్యాంక్రియాటైటిస్ అర్థం: క్రానిక్ (దీర్ఘకాలిక ) అనే పదానికి మూలం గ్రీకు పదం "ఖ్రోనోస్" నుండి వచ్చింది , దీని అర్థం సమయం, దాని తీవ్రతను కూడబెట్టుకోవడానికి వ్యాధి యొక్క దీర్ఘాయువు మరియు నిలకడను సూచిస్తుంది. ప్యాంక్రియాటైటిస్ అనేది “pancreas” + “itits”( వాపు) యొక్క సమ్మేళనం.
ప్యాంక్రియాస్ పనితీరు
ప్యాంక్రియాస్ స్రవించే ప్యాంక్రియాటిక్ జ్యూస్ (పారదర్శక ద్రవంలో ఎలక్ట్రోలైట్స్, వాటర్ మరియు ఎంజైమ్‌లు ఉంటాయి) ఇందులో ప్రోటీన్లు పుష్కలంగా ఉంటాయి మరియు బైకార్బోనేట్ ద్రవం, జీర్ణక్రియ ఎంజైమ్‌లైన అమైలేస్, ట్రిప్సిన్, న్యూక్లియస్, ఎలాస్టేస్, చైమోట్రిప్సినోజెన్, కార్బాక్సిపెప్టిడేస్ మరియు లైపేస్, ఇవి ఆహారంలో కొవ్వు, ప్రోటీన్, కార్బోహైడ్రేట్ల జీర్ణక్రియకు అవసరం.
ప్యాంక్రియాస్ మానవ శరీరానికి ఎక్సోక్రైన్ మరియు ఎండోక్రైన్ ఫంక్షన్ అనే రెండు ముఖ్యమైన విధులను నిర్వహిస్తుంది.
ఎక్సోక్రైన్ ఫంక్షన్: ఇది మన చిన్న ప్రేగులలో కొవ్వులు, ఆహారాలు, కార్బోహైడ్రేట్లు మరియు ప్రోటీన్లను విచ్ఛిన్నం చేయడానికి మరియు జీర్ణం చేయడానికి జీర్ణ ఎంజైమ్‌లను విడుదల చేస్తుంది. ఎంజైమ్‌లు సాధారణంగా ఉత్పత్తి చేయబడి క్రియారహిత రూపంలో చిన్న ప్రేగులకు తీసుకువెళతాయి, ఇక్కడ ఎంజైమ్‌లు అవసరమైన విధంగా సక్రియం చేయబడతాయి.
ఇది కడుపు ఆమ్లాలను తటస్థీకరిస్తుంది మరియు ప్యాంక్రియాటిక్ ఎంజైమ్ల క్రియాశీలతను అనుమతించే బైకార్బోనేట్‌ను కూడా తయారు చేసి విడుదల చేస్తుంది.
ఎండోక్రైన్ పనితీరు: ఇది ఐదు హార్మోన్లను ఉత్పత్తి చేస్తుంది, బీటా కణాలు ఇన్సులిన్‌ను స్రవిస్తాయి, ఆల్ఫా కణాలు గ్లూకాగాన్‌ను స్రవిస్తాయి, డెల్టా కణాలు సోమాటోస్టాటిన్‌ను స్రవిస్తాయి, ఎప్సిలాన్ కణాలు గ్రెలిన్‌ను స్రవిస్తాయి మరియు PP (గామా) కణాలు ప్యాంక్రియాటిక్ పాలీపెప్టైడ్‌ను స్రవిస్తాయి; మరియు వాటిని రక్తంలోకి విడుదల చేస్తుంది. ఈ హార్మోన్లు శరీర కణాలలోకి చక్కెర (గ్లూకోజ్) రవాణాను నియంత్రిస్తాయి, ఇక్కడ ఇది శక్తి కోసం మరియు రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలను నిర్వహించడానికి సహాయపడుతుంది.
ప్యాంక్రియాటైటిస్ వ్యాప్తి
Acute pancreatitis prevalence worldwide in Telugu
ప్రపంచవ్యాప్తంగా తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ ప్రాబల్యం: 2019లో సుమారు 28,14,972.3 అక్యూట్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ కేసులు నమోదయ్యాయి, వారిలో 4.1% (115,053.2) మంది మరణించారు. 2021లో ప్రచురించబడిన ఒక అధ్యయనం ప్రకారం, అక్యూట్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క అత్యధిక సంఘటన కేసులను కలిగి ఉన్న మొదటి మూడు దేశాలలో భారతదేశం ఒకటి: మిగిలినవి చైనా మరియు అమెరికా.
భారతదేశంలో అక్యూట్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ వ్యాప్తి
Prevalence of acute pancreatitis in india
భారతదేశంలో తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క మొత్తం ప్రాబల్యం పెరుగుతున్నట్లు అనిపించింది, ఇది ప్యాంక్రియాటైటిస్‌కు కారణమయ్యే వ్యాధుల పెరుగుదల (పిత్తాశయ రాళ్లు వంటివి) లేదా మొత్తం మెరుగైన రోగనిర్ధారణ కారణంగా కావచ్చు. అయినప్పటికీ, వైవిధ్యమైన జీవనశైలి మరియు ఆహారపు అలవాట్ల కారణంగా భారతదేశంలో తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క ప్రాబల్యం దేశవ్యాప్తంగా స్థిరంగా ఉండకపోవచ్చని అర్థం చేసుకోవాలి.
న్యూఢిల్లీలోని ఒక ప్రభుత్వ ఆసుపత్రి సంవత్సరానికి 62 మంది రోగులను నివేదించగా, సిమ్లాలోని ఆసుపత్రిలో సంవత్సరానికి 123 అక్యూట్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ రోగులు ఉన్నారు. అక్యూట్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క మొత్తం మరణాలు సుమారుగా 5% కాగా, నెక్రోటైజింగ్ మరియు ఇంటర్‌స్టీషియల్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ వరుసగా 17% మరియు 3%.
ప్యాంక్రియాటైటిస్ రకాలు
Types of pancreatitis in Telugu
ప్యాంక్రియాటైటిస్‌లో రెండు ప్రధాన రకాలు ఉన్నాయి:
- తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ (Acute pancreatitis)
- దీర్ఘకాలిక ప్యాంక్రియాటైటిస్ (Chronic pancreatitis)
ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క తక్కువ సాధారణ రకాలు:
- ఆటో ఇమ్యూన్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ (Autoimmune pancreatitis): ప్యాంక్రియాస్‌పై రోగనిరోధక వ్యవస్థ దాడి చేయడం వల్ల వచ్చే అరుదైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ ఇది.
- వంశపారంపర్య ప్యాంక్రియాటైటిస్ (Hereditary pancreatitis): ఇది కుటుంబాల్లో ప్యాంక్రియాటైటిస్‌కు కారణమయ్యే జన్యుపరమైన పరిస్థితి.
- నెక్రోటైజింగ్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ (Necrotizing pancreatitis): ఇది తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క తీవ్రమైన రూపం, ఇది ప్యాంక్రియాస్‌లో కణజాల మరణానికి దారితీస్తుంది.
తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ (Acute pancreatitis) : అనేది స్వల్పకాలిక పరిస్థితి మరియు అకస్మాత్తుగా సంభవిస్తుంది; ప్యాంక్రియాస్ యొక్క వాపుకు కారణమవుతుంది. తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ స్వల్పంగా ఉండవచ్చు మరియు నెక్రోటైజింగ్ ప్యాంక్రియాటైటిస్, ప్యాంక్రియాస్ ఇన్ఫెక్షన్, ప్యాంక్రియాటిక్ సూడోసిస్ట్ లేదా ఆర్గాన్ ఫెయిల్యూర్ వంటి వాటిని సరిగ్గా చికిత్స మరియు పర్యవేక్షించకపోతే మరిన్ని సమస్యలను అభివృద్ధి చేయవచ్చు.
తీవ్రమైన పొత్తికడుపు నొప్పి, లేత మరియు వాపు బొడ్డు, అతిసారం, వికారం, ఉబ్బరం, వాంతులు మరియు జ్వరం తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క సాధారణ లక్షణాలు.
దీర్ఘకాలిక ప్యాంక్రియాటైటిస్ (chronic pancreatitis): అనేది దీర్ఘకాలిక పరిస్థితి, ప్యాంక్రియాస్ యొక్క వాపుకు కారణమవుతుంది. ఇది ప్యాంక్రియాస్ కణజాలం దెబ్బతినడంతో సంబంధం ఉన్న ప్రగతిశీల రుగ్మత, ఇది తిరిగి మార్చబడదు. ఇది 32 మరియు 45 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల పురుషులలో ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. అంతే కాదు, ఇది దీర్ఘకాలిక ప్రగతిశీల వ్యాధి; ప్యాంక్రియాస్‌కు శాశ్వత నష్టం కలిగిస్తుంది. దీర్ఘకాలిక మరియు తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క ప్రారంభ లక్షణాలు తీవ్రమైన పొత్తికడుపు నొప్పి, లేత మరియు వాపు బొడ్డు, అతిసారం, వికారం, ఉబ్బరం, వాంతులు మరియు జ్వరం వంటి లక్షణాలను పోలి ఉంటాయి. దీర్ఘకాలిక ప్యాంక్రియాటైటిస్ తో బరువు తగ్గటము, పోషకాహార లోపము తో పాటు అపశోషణం కూడా కనిపిస్తుంది
ఆటో ఇమ్యూన్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ (Autoimmune pancreatitis): ఆటో ఇమ్యూన్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ అనేది ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క అరుదైన రకం, ఇది శరీరంలోని రోగనిరోధక వ్యవస్థ పొరపాటున ప్యాంక్రియాస్‌పై దాడి చేసి మంటను కలిగిస్తుంది. ఇది ప్యాంక్రియాస్‌ను దెబ్బతీస్తుంది మరియు జీర్ణక్రియకు సంబంధించిన సమస్యలకు దారితీస్తుంది. ఆటో ఇమ్యూన్ ప్యాంక్రియాటైటిస్‌లో రెండు ప్రధాన రకాలు ఉన్నాయి - టైప్ 1 ఆటో ఇమ్యూన్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ (IgG4-సంబంధిత ప్యాంక్రియాటైటిస్) మరియు టైప్ 2 ఆటో ఇమ్యూన్ ప్యాంక్రియాటైటిస్.
వంశపారంపర్య ప్యాంక్రియాటైటిస్ (Hereditary pancreatitis): పదే పదే పునరావృతమయ్యే ప్యాంక్రియాటిక్ దాడుల కారణంగా సంభవించే అరుదైన జన్యు పరిస్థితి, ఇది దీర్ఘకాలిక(క్రానిక్ ) ప్యాంక్రియాటైటిస్‌కు దారితీస్తుంది. దీని లక్షణాలు తీవ్రమైన కడుపు నొప్పి, లేత మరియు బొడ్డువాపు, అతిసారం, వికారం, ఉబ్బరం, వాంతులు మరియు జ్వరం, ఇది ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్ యొక్క జీవితకాల ప్రమాదాన్ని కూడా పెంచుతుంది వంశపారంపర్య ప్యాంక్రియాటైటిస్ పూర్తిగా నయం చేయబడదు, వైద్య నిర్వహణ ద్వారా అదుపుచేయబడుతుంది , అజీర్తిని ఎదుర్కోవడానికి ప్యాంక్రియాటిక్ ఎంజైమ్ సప్లిమెంట్స్, మధుమేహం కోసం ఇన్సులిన్, నొప్పిని నియంత్రించడానికి మందులు మరియు ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్ ప్రమాదాన్ని తగ్గించడానికి జీవనశైలి మార్పులు లాంటివి. అతని అపశోషణం వలన పొట్ట ఉబ్బరం, నీరు, జిడ్డు, దుర్వాసనతో కూడిన మలం, మరింత బరువు నష్టం మరియు విటమిన్ లోపాలను దారితీస్తుంది.
నెక్రోటైజింగ్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ (Necrotizing pancreatitis): నెక్రోటైజింగ్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ అనేది తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క తీవ్రమైన సమస్య. తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ అనేది ప్యాంక్రియాస్ యొక్క వాపు, ఇది మీ కడుపు వెనుక ఉన్న ఒక అవయవం, ఇది రక్తంలో చక్కెరను నియంత్రించే ఆహారాన్ని మరియు హార్మోన్లను జీర్ణం చేయడంలో సహాయపడే ఎంజైమ్‌లను విడుదల చేస్తుంది. నెక్రోటైజింగ్ ప్యాంక్రియాటైటిస్‌లో, మంట చాలా తీవ్రంగా మారుతుంది, ఇది ప్యాంక్రియాస్ మరియు చుట్టుపక్కల కణజాలాలలో కణజాల మరణానికి (నెక్రోసిస్) దారితీస్తుంది.
ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్ (Pancreatic cancer): ప్యాంక్రియాస్ యొక్క కణజాలంలో అనియంత్రిత కణాల పెరుగుదల ప్రారంభమైనప్పుడు ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్ సంభవిస్తుంది, ప్యాంక్రియాస్‌లో క్యాన్సర్ కణితులు మరియు క్యాన్సర్ లేని కణితులు ఏర్పడవచ్చు, ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్‌ను ముందుగా గుర్తిస్తే నయం చేయవచ్చు కానీ చాలా సందర్భాలలో లక్షణాలు కనిపించకపోవటం వలన ప్రారంభ దశలో కనుగొనడం కష్టం. ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్ ప్యాంక్రియాస్ ద్వారా విడుదలయ్యే జీర్ణ ఎంజైమ్ల ఉత్పత్తిని కూడా నెమ్మదిస్తుంది, ఫలితంగా ఆహారాన్ని విచ్ఛిన్నం చేయడం మరియు పోషకాలను గ్రహించడం కష్టమవుతుంది.
ప్యాంక్రియాటైటిస్ లక్షణాలు
Pancreatitis symptoms in Telugu
ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు దాని రకాన్ని బట్టి ఉంటాయి, తీవ్రమైన(అక్యూట్) / దీర్ఘకాలిక(క్రానిక్) ప్యాంక్రియాటైటిస్‌ను సూచించే కొన్ని సాధారణ లక్షణాలు ఉన్నాయి:-
- ఆహారం తీసుకున్న తర్వాత తీవ్రమైన కడుపు నొప్పి
- వీపు వరకు విస్తరించగల పొత్తి కడుపు నొప్పి
- హృదయ స్పందన వేగం పెరగటం
- కడుపు నొప్పి
- జ్వరం
- అవాంఛితం గా బరువు తగ్గడం
- వికారం మరియు వాంతులు
- దుర్వాసన మరియు జిడ్డుగల మలం
- లేత మరియు వాపు బొడ్డు వాపు
- అతిసారం
- రక్తస్రావం
- డీహైడ్రేషన్
ప్యాంక్రియాటైటిస్ కారణాలు
Pancreatitis causes in Telugu
అక్యూట్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ లో జీర్ణ ఎంజైమ్స్ ప్యాంక్రియాస్ లోపల ఉన్నప్పుడే ఆక్టివేట్ అవటం వల్ల ప్యాంక్రియాస్ లోపల వాపు ఏర్పడుతుంది దీని వల్ల ప్యాంక్రియాస్ కణాలు చికాకు గురి అయి వాపు కు కారణం అవుతుంది,
తీవ్రమైన లేదా దీర్ఘకాలిక ప్యాంక్రియాటైటిస్‌కు కారణం అయ్యే, పరిస్థితులు:
- మధ్యస్థం లేదా అతిగా మద్యపానం మరియు ధూమపానం (25% ప్యాంక్రియాటైటిస్ కేసులు).
- పిత్తాశయ రాళ్లు (అక్యూట్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క 40% కేసులు).
- హార్మోన్ల అసమతుల్యత.
- ఉదరభాగం లో గాయం.
- వంశపారంపర్య పరిస్థితులు.
- ఊబకాయం.
- తరచుగా వచ్చే అక్యూట్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ దీర్ఘకాలిక(క్రానిక్ )ప్యాంక్రియాటైటిస్‌కు కారణమవుతుంది.
- సిస్టిక్ ఫైబ్రోసిస్ (జీర్ణ వ్యవస్థ మరియు ఊపిరితిత్తులను దెబ్బతీసే వారసత్వంగా వచ్చే ప్రాణాంతక రుగ్మత).
- కొన్ని రకాల మందులు.
- అధిక స్థాయి ట్రైగ్లిజరైడ్స్ (రక్తంలో శక్తిని ఇచ్చే కొవ్వు).
- ఉదర శస్త్రచికిత్స.
ప్యాంక్రియాటైటిస్ ప్రమాద కారకాలు
Pancreatitis risk factors in Telugu
ఈ క్రింది ప్రమాద కారకాలు ప్యాంక్రియాటైటిస్ ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి :
- ఊబకాయం
- అతిగా మద్యపానం సేవించటం
- ధూమపానం (సిగెరెట్ )
- వంశపారంపర్య పరిస్థితులు లేదా జన్యు సమస్యలు
ప్యాంక్రియాటైటిస్ వచ్చే ప్రమాదం స్త్రీలతో పోలిస్తే పురుషులకు ఎక్కువ ఉంది, పైన పేర్కొన్న ఏవైనా ప్రమాద కారకాల కలయిక అక్యూట్ (తీవ్రమైన ) లేదా క్రానిక్ (దీర్ఘకాలిక )ప్యాంక్రియాటైటిస్ వచ్చే అవకాశాలను పెంచుతుంది, ఉదాహరణకు స్థూలకాయులు అధికంగా ఆల్కహాల్ తీసుకోవడం లేదా సిగరెట్లు తాగడం మరియు ఆల్కహాల్ సేవించడం వంటివి అక్యూట్ (తీవ్రమైన) లేదా క్రానిక్ (దీర్ఘకాలిక ) ప్యాంక్రియాటైటిస్ ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.
ప్యాంక్రియాటైటిస్ సమస్యలు
Complications of pancreatitis in Telugu
ప్యాంక్రియాటైటిస్ తక్షణం శ్రద్ధ అవసరమయ్యే తీవ్రమైన సమస్యలను కలిగిస్తుంది
- పోషకాహార లోపం, జీర్ణ ఎంజైమ్‌లు తగినంత లేకపోవడం వల్ల
- మధుమేహం, ఇన్సులిన్ నిర్వహణ లోపం కారణంగా
- ప్యాంక్రియాస్ ఇన్ఫెక్షన్
- కిడ్నీ సమస్యలు / వైఫల్యం
- ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్
- ఫాటిగ్యు మరియు అతిసారం కారణంగా అలసట
- నెక్రోటైజింగ్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ ( రక్త సరఫరా తగినంత లేని కారణంగా క్లోమం లోపల కణజాల మరణం)
- ప్యాంక్రియాటిక్ సూడోసిస్ట్ (ప్యాంక్రియాస్‌లో ద్రవం చేరటం )
- శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది వంటి ఊపిరితిత్తుల సమస్యలు
ప్యాంక్రియాటైటిస్ నిర్ధారణ
Pancreatitis diagnosis in Telugu
ప్యాంక్రియాటైటిస్ శరీర వ్యవస్థలను ప్రభావితం చేసే భౌతిక ఫలితాలను కలిగి ఉంది, రక్త పరీక్ష, ఇమేజింగ్ పరీక్ష మరియు డాక్టర్ సూచించిన ఇంటర్వెన్షన్ ప్రక్రియ ద్వారా నిర్ధారణ చేయవచ్చు .
లక్షణాల ఆధారంగా, గ్యాస్ట్రోఎంటరాలజిస్ట్ వైద్య చరిత్ర, కుటుంబం లో ఏదైనా ప్యాంక్రియాటైటిస్ చరిత్ర, ఆహారపు అలవాట్లు, విటమిన్లు మరియు సప్లిమెంట్లతో కూడిన మందులు తీసుకోవడం గురించి అడుగుతారు.
ప్యాంక్రియాటైటిస్‌ను నిర్ధారించడానికి, గ్యాస్ట్రోఎంటరాలజిస్ట్ ఈ పరీక్షలను సిఫారసు చేయవచ్చు:
- రక్తం మరియు మలం పరీక్షలు: ప్యాంక్రియాస్ యొక్క జీర్ణ ఎంజైమ్ల కోసం అమైలేస్ లేదా లిపేస్ రక్త పరీక్ష మరియు స్టూల్ రొటీన్ టెస్ట్, ప్యాంక్రియాటైటిస్‌లో ఇది సాధారణ పరిధి నుండి 3 రెట్లు పెరుగుతుంది, రక్త పరీక్ష సాధారణ స్థాయి చూపుతున్నట్లయితే, మేము తదుపరి మూల్యాంకనానికి వెళ్లాలి.
- ఇమేజింగ్ పరీక్షలు: ప్యాంక్రియాటైటిస్‌ను అర్థం చేసుకోవడానికి మరియు కారణం ఏమిటో గుర్తించడానికి. డాక్టర్ బేరియం తో కూడిన భోజనంతో X- Ray ను సిఫారసు చేయవచ్చు, అల్ట్రాసౌండ్ ఇమేజింగ్: ప్రత్యేకంగా పిత్తాశయం లో రాళ్ల కోసం
- ఎండోస్కోపీ అల్ట్రాసౌండ్(EUS): ప్యాంక్రియాటిక్ మాస్ మరియు కణితులు, ప్యాంక్రియాటిక్ గడ్డలు అంచనా వేయడానికి ఎండోస్కోపిక్ పరీక్ష , ఈ ప్రక్రియ FNA ( Fine Needle Aspiration) ద్వారా ప్యాంక్రియాస్ యొక్క చిన్న కణజాలాలను కడుపు లేదా ప్రేగు యొక్క గోడ ద్వారా నేరుగా ప్యాంక్రియాస్ నుంచి సేకరించడానికి నిర్వహించబడుతుంది.
- CT స్కాన్, మాగ్నెటిక్ రెసొనెన్స్ ఇమేజింగ్ (MRI), మాగ్నెటిక్ రెసొనెన్స్ కొలాంగియోపాంక్రియాటోగ్రఫీ (MRCP) లేదా PET స్కాన్‌లు: ప్యాంక్రియాస్ మరియు చుట్టుపక్కల వివరణాత్మక ఇమేజింగ్ కోసం నాన్-ఇన్వాసివ్ పరీక్షలు. CT స్కాన్‌లు రోగికి కొంత మొత్తంలో రేడియేషన్‌ను కు గురి చేస్తాయి. కొంతమంది రోగులు వారి CT స్కాన్‌ల కోసం IV కాంట్రాస్ట్‌ను పొందలేరు (అలెర్జీలు లేదా మూత్రపిండాల సమస్యల కారణంగా), అందువలన చిత్రాల నాణ్యత ఉప-ఆప్టిమల్‌గా ఉంటుంది. MRCP అని పిలువబడే ఒక ప్రత్యేక రకమైన MRI ప్యాంక్రియాస్, ప్యాంక్రియాస్ డక్ట్ మరియు పిత్త వాహికల యొక్క అధిక-నాణ్యత చిత్రాలను అందిస్తుంది. అయినప్పటికీ, క్లాస్ట్రోఫోబిక్ ఉన్న కొందరు రోగులు MRI చేయకూడదని నిర్ణయించుకోవచ్చు
- బయాప్సీ(Biopsy) లేదా కణజాల విశ్లేషణ: ప్యాంక్రియాస్ నుండి కణజాల నమూనా (బయాప్సీ) ప్యాంక్రియాటైటిస్‌ను నిర్ధారించడంలో సహాయపడుతుంది మరియు ప్యాంక్రియాటైటిస్ సంకేతాల కోసం మరింత ఉపయోగపడుతుంది .
- ఎండోస్కోపిక్ రెట్రోగ్రేడ్ చోలాంగియోపాంక్రియాటోగ్రఫీ (ERCP): పిత్త వాహిక మరియు ప్యాంక్రియాటిక్ వాహికను వీక్షించడానికి. ఇది అడ్డంకిని కలిగించే రాళ్ల ను పిత్తాశయం నుంచి తొలగించడంలో సహాయపడుతుంది.
ప్యాంక్రియాటైటిస్ చికిత్స
Pancreatitis treatment in Telugu
ప్యాంక్రియాటైటిస్ చికిత్స దాని రకం, మరియు కారణం పై ఆధారపడి ఉంటుంది. చికిత్సకు మార్గనిర్దేశం చేయడంలో ప్యాంక్రియాస్ దెబ్బతినడానికి కారణం కనుగొనడం చాలా ముఖ్యం, ప్యాంక్రియాటైటిస్ చికిత్స కు సత్వర చికిత్సను అందించటానికి స్వల్పం గా లేదా దీర్గకాలికం గా ఆసుపత్రిలో చేరడం అవసరం.
సాధారణంగా ప్యాంక్రియాటైటిస్ చికిత్సకోసం క్రింది చికిత్సలను అందిస్తారు -
- పెయిన్ మెడిసిన్ మరియు యాంటీబయాటిక్స్: ఇన్ఫెక్షన్‌ను తగ్గించడానికి
- ఇంట్రావీనస్ (IV) ఫ్లూయిడ్స్: ఇది డీహైడ్రేషన్ నిరోధించడంలో సహాయపడుతుంది, తద్వారా శరీరంలోని మిగిలిన అవయవాలు వైద్యప్రక్రియకు మద్దతుగా తగిన రక్త ప్రసరణను పొందుతాయి
- తక్కువ కొవ్వు కలిగిన ఆహరం లేదా ఉపవాసం: తీసుకోకపోవటం వల్ల పాంక్రియాస్ కోలుకోటానికి సహాయపడుతుంది, ఈ సందర్భంలో, ఫీడింగ్ ట్యూబ్ ద్వారా పోషకాహారం ఇవ్వబడుతుంది.
- పిత్తాశయ(Gall Bladder) శస్త్రచికిత్స (కోలిసిస్టెక్టమీ): పిత్తాశయ రాళ్ల ద్వారా ప్యాంక్రియాటైటిస్ వచ్చినట్లైతే.
- ఎండోస్కోపిక్ రెట్రోగ్రేడ్ చోలాంగియోపాంక్రియాటోగ్రఫీ (ERCP): పిత్తాశయ రాళ్లు మీ పిత్త లేదా ప్యాంక్రియాటిక్ నాళాలను అడ్డుకుంటే వాటిని తొలగించడానికి. ఇంకా వివిధ రకాలు గా ERCPని ఉపయోగించవచ్చు అవి :
- పిత్తాశయ రాళ్ల తొలగింపు
- స్పింక్టెరోటోమీ ద్వారా సూడోసిస్ట్ డ్రైనేజీ
- బెలూన్ Dilation: ఇరుకైన ప్యాంక్రియాటిక్ లేదా పిత్త వాహికను విస్తరించడానికి లేదా వాహికను తెరిచి ఉంచడానికి ,మరియు సాగదీయడానికి
- స్టెంట్ (STENT) ప్లేసెమెంట్ : ఒక చిన్న ప్లాస్టిక్ లేదా లోహపు ముక్కను గడ్డిలాగా కనిపించే ఒక ఇరుకైన ప్యాంక్రియాటిక్ లేదా పిత్త వాహికలో తెరిచి ఉంచడం.
- ప్యాంక్రియాస్ శస్త్రచికిత్సలు
- Distel – ప్యాంక్రియాటెక్టమీ
- ప్యాంక్రియాటికోడోడెనెక్టమీ (విప్పల్ విధానం )
- టోటల్ ప్యాంక్రియాటెక్టమీ : ఏర్పడిన ద్రవం ని తీసేయటానికి చనిపోయిన లేదా పాడైపోయిన కణజాలాన్ని శుభ్రపరచడానికి కాలేయ మార్పిడి.
ప్యాంక్రియాటైటిస్ నివారణ
Pancreatitis preventions in Telugu
ఆల్కహాల్ సేవించటం మరియు ధూమపానం వల్ల ప్యాంక్రియాటైటిస్ వచ్చే ప్రమాదం పెరుగుతుంది, ప్యాంక్రియాటైటిస్‌ను నివారించడానికి, ధూమపానం మానేయడం మరియు మద్యం సేవించడం మానేయాలని గట్టిగా సిఫార్సు చేయబడింది. ధిక ఫైబర్‌తో కూడిన ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం, ఆరోగ్యకరమైన బరువును నిర్వహించడం, తక్కువ చక్కెరలను తీసుకోవటం మరియు క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం చేయడం లాంటివి ప్యాంక్రియాటైటిస్ వంటి వ్యాధి నుండి మిమ్మల్ని రక్షించగలవు.
ప్యాంక్రియాటైటిస్ నొప్పి కలిగే ప్రదేశం
:ప్యాంక్రియాటైటిస్ కారణంగా వచ్చే నొప్పి అప్పుడప్పుడు లేదా దీర్ఘకాలికంగా లేదా చాలా తీవ్రంగా ఉండవచ్చు, కొన్నిసార్లు నొప్పిని తీవ్రంగా ఉండి వీపు వరకు విస్తరించవచ్చే నొప్పి అనుభవించవచ్చు. అక్యూట్ ద్వారా ప్రభావితమైన కొన్ని తేలికపాటి కేసులలో నొప్పి కొన్ని నిమిషాల వరకే ఉండవచ్చు అలానే క్రానిక్ పరిస్థితుల్లో నొప్పి కొన్ని గంటలవరకు ఉండవచ్చు , నొప్పి సంవత్సరాలు కూడా స్థిరంగా ఉండవచ్చు.
ప్యాంక్రియాటైటిస్ ఉన్న రోగులు ఆహారం తీసుకున్న తర్వాత లేదా పడుకున్నప్పుడు పొత్తికడుపు పైభాగంలో నొప్పిని అనుభవించే అవకాశం ఉంది. ప్రారంభ దశలో చికిత్స లక్షణాలు తగ్గించటానికి మరియు దాని నుండి వేగంగా కోలుకోవడంలో సహాయపడుతుంది.
ప్యాంక్రియాటైటిస్‌పై తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQలు).
ప్యాంక్రియాటైటిస్ ఎప్పుడు ప్రాణాంతకం?
ప్యాంక్రియాస్ వాపు పెరుగుదల కారణంగా ప్యాంక్రియాటిక్ నెక్రోసిస్ సంభవిస్తుంది, ఇది ఒక ప్రాణాంతక పరిస్థితి.
ప్యాంక్రియాటైటిస్ చాలా తీవ్రమైనదా ?
ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క తీవ్రత వివిధ కారణాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది, తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క 4/5 కేసులు ఎటువంటి సమస్యలు లేకుండా త్వరగా మెరుగుపడతాయి, అయినప్పటికీ, ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క 5 కేసులలో 1 తీవ్రమైనవిగా ఉండవచ్చు , దీని ఫలితంగా తీవ్రమైన ప్రాణాంతక సమస్యలు ఏర్పడవచ్చు. శరీర అవయవాల వైఫల్యం వంటివి, తీవ్రమైన సమస్యల అభివృద్ధితో కొన్ని సందర్భాల్లో ప్రాణాపాయ ప్రమాదంకూడా ఉంటుంది.
ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్ ను నయం చేయవచ్చా?
అవును, రెండు రకాల ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్ - తీవ్రమైన(అక్యూట్ ) మరియు దీర్ఘకాలిక(క్రానిక్ ) ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్ నయం చేయవచ్చు . చికిత్సకు సత్వర చికిత్సను ప్రారంభించడానికి స్వల్పం గా లేదా దీర్ఘకాలికం గా ఆసుపత్రిలో చేరడం అవసరం.
ప్యాంక్రియాటైటిస్ నయం కావడానికి ఎంత సమయం పడుతుంది?
ప్యాంక్రియాటైటిస్ నుంచి కోలుకోవటం అనేది దాని తీవ్రత పైన ఆధారపడి ఉంటుంది . ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క తేలికపాటి కేసులు కొన్ని రోజుల నుండి రెండు వారాలలో పరిష్కరించవచ్చు. పని తీవ్రమైన కేసులు లేదా సమస్యలతో కూడిన కేసులు నయం కావడానికి చాలా వారాలు లేదా నెలలు పట్టవచ్చు. దీర్ఘకాలిక ప్యాంక్రియాటైటిస్‌కు చాలా కాలం నిర్వహణ అవసరం కావచ్చు మరియు కోలుకోటానికి నెలల నుండి సంవత్సరాల వరకు పట్టవచ్చు.
ఏ ప్యాంక్రియాటిక్ ఎంజైమ్ ప్రోటీన్లను జీర్ణం చేయడంలో ప్రభావవంతంగా ఉంటుంది?
ప్యాంక్రియాటిక్ ఎంజైమ్ అయిన ట్రిప్సిన్ ప్రోటీన్లను జీర్ణం చేయడంలో ప్రభావవంతంగా ఉంటుంది. ఈ ట్రిప్సిన్ ప్యాంక్రియాస్ ద్వారా ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది , ప్రోటీన్లను చిన్న పెప్టైడ్‌లు మరియు అమైనో ఆమ్లాలుగా విభజించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది, ఈ అమైనో ఆసిడ్స్ ని చిన్న పేగు గ్రహిస్తుంది .
తీవ్రమైన(అక్యూట్) ప్యాంక్రియాటైటిస్ అంటే ఏమిటి?
ప్యాంక్రియాటైటిస్ తాత్కాలికంగా ఉంటే, దానిని తీవ్రమైన ప్యాంక్రియాటైటిస్ అని పిలుస్తారు మరియు సాధారణంగా ఎటువంటి జోక్యం లేకుండా దానంతట అదే పరిష్కరించబడుతుంది.
ప్యాంక్రియాటైటిస్ ను ఇంటిలోనే ఎలా పరీక్షించాలి?
ప్యాంక్రియాటైటిస్ కోసం ఇంటిలో చేసే పరీక్ష లేదు, ప్యాంక్రియాటైటిస్ వల్ల కలిగే పొత్తికడుపు నొప్పిని ఇతర రకాల కడుపు నొప్పితో వేరు చేయవచ్చు, దీనికి వైద్యులను సంప్రదించాల్సి ఉంటుంది తద్వారా రోగులను హెచ్చరించడంలో సహాయపడుతుంది.
ప్యాంక్రియాటిక్ రసం అంటే ఏమిటి?
ప్యాంక్రియాటిక్ రసం అనేది ప్యాంక్రియాస్ ద్వారా స్రవించే ద్రవం, జీర్ణక్రియలో ఇది కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది, కార్బోహైడ్రేట్లు, కొవ్వులు మరియు ప్రోటీన్ల విచ్ఛిన్నంలో సహాయపడుతుంది. ప్యాంక్రియాటిక్ రసంలో అమైలేస్, లిపేస్ మరియు ప్రోటీసెస్ వంటి వివిధ ఎంజైమ్‌లు ఉంటాయి. ఇది జీర్ణక్రియలో మాత్రమే కాకుండా ఎంజైమ్‌లు పనిచేయడానికి సరైన pH వాతావరణాన్ని నిర్వహించడంలో కూడా సహాయపడుతుంది.
దీర్ఘకాలిక(క్రానిక్ ) ప్యాంక్రియాటైటిస్‌తో మీరు ఎంతకాలం జీవించగలరు?
దీర్ఘకాలిక ప్యాంక్రియాటైటిస్ యొక్క సహజ చరిత్ర సరిగా నిర్వచించబడలేదు, మరణాల నిష్పత్తి సాధారణ జనాభా కంటే ఎక్కువగా ఉంది, వ్యాధి ప్రారంభమైన 10 సంవత్సరాల తర్వాత మనుగడ 69-80%గా అంచనా వేయబడింది. ప్యాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్ మరణానికి ముఖ్యమైన కారణాలలో ఒకటి కానీ క్రానిక్ ప్యాంక్రియాటైటిస్‌లో అదనపు ప్యాంక్రియాటిక్ ప్రాణాంతకత, అవి ఆల్కహాల్, ధూమపానం మొదలైన సాధారణ ప్రమాద కారకాలను కలిగి ఉన్నాయని మాత్రమే తెలుసు.
ప్యాంక్రియాటిక్ అటాక్ అంటే ఏమిటి?
అక్యూట్ ప్యాంక్రియాటైటిస్ అనేది ఆకస్మిక లక్షణాలతో ప్యాంక్రియాస్ యొక్క తీవ్రమైన దాడిగా పరిగణిస్తారు ,తీవ్రమైన (అక్యూట్ ) ప్యాంక్రియాటైటిస్‌కు అత్యంత సాధారణ కారణాలు పిత్తాశయ రాళ్లు (40-65%) మరియు ఆల్కహాల్ (25-40%),మరియు మిగిలిన (10-30%) ఆటో ఇమ్యూన్ మరియు జన్యుపరమైన ప్రమాద కారకాలతో సహా వివిధ కారణాల వల్ల ఏర్పడతాయి.
హైపర్‌పారాథైరాయిడిజం ప్యాంక్రియాటైటిస్‌కు ఎలా కారణమవుతుంది?
తీవ్రమైన మరియు దీర్ఘకాలిక ప్యాంక్రియాటైటిస్ సాధారణంగా ప్రైమరీ హైపర్‌పారాథైరాయిడిజంతో కలిసి నివేదించబడింది, కొంతమంది నిపుణులు రెండు వ్యాధుల మధ్య కారణం మరియు ప్రభావ సంబంధంపై కొంత సందేహాన్ని లేవనెత్తారు , ఎందుకంటే ప్యాంక్రియాటైటిస్‌తో బాధపడుతున్న రోగులలో 1% కంటే తక్కువ మంది హైపర్‌పారాథైరాయిడిజంతో బాధపడుతున్నారు, మరియు హైపర్‌పారాథైరాయిడిజం ఉన్న రోగులలో 4% కంటే తక్కువ మంది ప్యాంక్రియాటిక్ ఇన్ఫ్లమేటరీ వ్యాధిని అభివృద్ధి చేస్తారు. పెర్సిస్టెంట్ హైపర్‌కాల్సెమియా ప్యాంక్రియాటిక్ జ్యూస్‌లో కాల్షియం కంటెంట్‌ను పెంచుతుంది, మరియు ట్రిప్సినోజెన్‌ను ట్రిప్సిన్‌గా మార్చడం వేగవంతమవుతుంది. ఇది క్రమంగా ప్యాంక్రియాటిక్ వాపును ప్రేరేపిస్తుంది.
పిత్తాశయ రాళ్లు ప్యాంక్రియాటైటిస్‌కు ఎలా కారణమవుతాయి?
పిత్తాశయ రాళ్లు గట్టిగా ఉండే గులకరాయి వంటి నిక్షేపాలు, ఇవి సాధారణంగా కొలెస్ట్రాల్ లేదా బిలిరుబిన్‌తో కూడినవి ఇవి పిత్తాశయంలో ఏర్పడతాయి. పిత్తాశయ రాళ్లు సాధారణ పిత్త వాహిక అని పిలువబడే చిన్న ప్రేగులకు పిత్తాశయాన్ని కలిపే వాహికను నిరోధించడం ద్వారా ప్యాంక్రియాటైటిస్‌కు కారణమవుతాయి. ఈ వాహికలో పిత్తాశయ రాయి చిక్కుకున్నప్పుడు, అది ప్యాంక్రియాస్‌లోకి జీర్ణ ఎంజైమ్ల బ్యాకప్‌ను కలిగిస్తుంది, తద్వారా వాపు మరియు చెడిపోటానికి దారితీస్తుంది.
Share on
Request an appointment
Fill in the appointment form or call us instantly to book a confirmed appointment with our super specialist at 04048486868
Appointment request - health articles
