కిడ్నీ స్టోన్స్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు): కారణాలు, లక్షణాలు, రోగ నిర్ధారణ మరియు చికిత్స
కిడ్నీ స్టోన్స్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు)
మూత్ర పిండాలలో ఏర్పడిన రాళ్ళని వైద్య పరి భాషలో మూత్రపిండ కాలిక్యులి, నెఫ్రోలిథియాసిస్ లేదా యురోలిథియాసిస్ అని కూడా అంటారు. కిడ్నీ స్టోన్స్, కాల్షియం లేదా యూరిక్ యాసిడ్తో తయారైన ఖనిజాలు. అవి మూత్రపిండాల లోపల ఏర్పడి మూత్ర నాళంలోని ఇతర భాగాల గుండా వెళతాయి. మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు పరిమాణంలో మారుతూ ఉంటాయి, వాటి పరిమాణాన్ని బట్టి అవి చిన్నవా లేదా పెద్దవా అని నిర్ణయించబడతాయి.
మూత్రంలో ఖనిజాలు పేరుకుపోయినప్పుడల్లా మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు ఏర్పడతాయి. ఒకవేళ ప్రజలు నీళ్ళని అవసరమైనంతగా త్రాగకపోతే, శరీరంలోని కొన్ని ఖనిజాల శాతం పెరిగిపోయి మూత్రం గాడంగా మారుతుంది.
రాళ్ల పరిమాణం మరియు అనేక ఇతర కారకాలపై ఆధారపడి, మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల చికిత్సను ఔషధశాస్త్రపరంగా (మందుల ద్వారా) లేదా శస్త్రచికిత్స ద్వారా నైపుణ్యం కలిగిన మూత్రపిండాల నిపుణుడు లేదా యూరాలజిస్ట్ లేదా మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల నిపుణుడి ద్వారా చేయవచ్చు.
Kidney stone definition in Telugu
మూత్రం లో ఉండే పదార్ధాల ద్వారా మూత్రపిండాల్లో రాయి ఏర్పడుతుంది. ఈ పదార్ధాలు సాధారణంగా మూత్రంలో కనిపిస్తాయి కానీ మూత్రం ద్వారా శరీరం నుండి బయటకు వెళ్లడానికి తగినంత ద్రవాలు శరీరం లో లేనందున అధిక సాంద్రత ను పొందుతాయి.
Kidney stone meaning in Telugu
కిడ్నీ స్టోన్స్ ని వైద్య పరిభాష లో “నెఫ్రోలిథియాసిస్", అని అంటారు ఇది గ్రీకు భాష నుండి ఉద్భవించింది. నెఫ్రోస్ అంటే 'కిడ్నీ' మరియు లిథోస్ అంటే 'రాయి' అని అర్ధం.
కిడ్నీ స్టోన్స్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు) యొక్క వ్యాప్తి
ప్రపంచవ్యాప్తంగా మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల ప్రాబల్యం
ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 12 శాతం జనాభాలో మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఉండవచ్చు అని గణాంకాలు చెప్తున్నాయి. ఇది అన్ని వయసుల, లింగాల మరియు జాతుల మనుషులను ప్రభావితం చేస్తుంది. మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు 20-49 సంవత్సరాలు గల స్త్రీలలో కంటే పురుషుల్లో ఎక్కువగా ఏర్పడవచ్చు అని పరిశోధకులు చెప్తున్నారు.
భారతదేశంలో మూత్రపిండ రాళ్ల వ్యాప్తి
ప్రపంచవ్యాప్త ప్రాబల్యం మాదిరిగానే, భారతదేశంలో మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల ప్రాబల్యం సుమారు 12 శాతం ఉండవచ్చు అని గణాంకాలు చెప్తున్నాయి. ఉత్తర భారత దేశం లో మాత్రం మూత్రపిండాల రాళ్ల ప్రాబల్యం 15 శాతం ఉండవచ్చు. కుటుంబ చరిత్ర, వయస్సు, లింగం, ఆహారం, పర్యావరణం మొదలైన వివిధ అంశాలు మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడడానికి దారి తీస్తాయి . వంశ పారంపర్యంగా కూడా మూత్ర పిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడే అవకాశం ఉంది. ఈ పరిస్థితి చికిత్సతో సంబంధం లేకుండా అధిక పునరావృత శాతాన్ని కలిగి ఉంటుంది.
కిడ్నీ స్టోన్స్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు) యొక్క ఏర్పాటు
కాల్షియం మరియు ఆక్సలేట్ అనే పదార్థాల కారణంగా మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు ఏర్పడతాయి. మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు మెగ్నీషియం, అమ్మోనియం, ఫాస్ఫేట్ మరియు కాల్షియం కార్బోనేట్ అనే పదార్థాల నుండి ఏర్పడతాయి. వాటి కూర్పును బట్టి, మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు పసుపు లేదా గోధుమ రంగులో ఉండి, మృదువుగా కనిపిస్తాయి.
కిడ్నీ స్టోన్స్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు) యొక్క రకాలు
మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు నాలుగు రకాలు. ప్రధానంగా కాల్షియం ఆక్సలేట్ రాళ్ళు రోగులలో తరచుగా కనిపిస్తాయి. మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు ఏర్పడటం అనేది రాయి రకాన్ని బట్టి మారుతూ ఉంటుంది. మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల రకాలుః
- కాల్షియం ఆక్సలేట్ రాళ్ళు
- యూరిక్ యాసిడ్ రాళ్ళు
- స్ట్రువైట్ లేదా అమ్మోనియం రాళ్ళు
- సిస్టీన్ రాళ్ళు
కాల్షియం ఆక్సలేట్ రాళ్ళు
మూత్రపిండాల రాళ్ల రకాలలో కాల్షియమ్ రాళ్లు చాల తరచుగా రోగులలో చూస్తాము. ఇవి కాల్షియమ్ మరియు ఆక్సలేట్ అనే పదార్థాల కలయిక వాళ్ళ ఏర్పడతాయి.శరీరం లో కాల్షియమ్ లోపించడం వాళ్ళ కూడా రాళ్లు ఏర్పడే అవకాశం ఉంది.
యూరిక్ యాసిడ్ రాళ్ళు
యూరిక్ ఆసిడ్ రాళ్లు కాల్షియమ్ రాళ్ల కంటే కొంచం తక్కువ అరుదుగా ఏర్పడతాయి. ఇవి శరీరం లో పూరీనే అనే పదార్థం ఎక్కువ అవడం వాళ్ళ ఏర్పడతాయి. పూరీనే అనే పదార్థం మాంసాహారం లో ఎక్కువగా ఉంటుంది. మాంసాహారం తినడం వాళ్ళ ఈ రాళ్ల యొక్క PH 5 కంటే ఎక్కువగా ఉంటుంది.
స్ట్రువైట్ లేదా అమ్మోనియం రాళ్ళు
స్ట్రువైట్ రాళ్ళని సాధారణంగా ఇన్ఫెక్షన్ రాళ్లు అని అంటారు. ఇవి చాల అదనంగా ఏర్పడతాయి. ఈ రకం రాళ్లు యూరియేస్ అనే ఎంజైమ్ వల్ల ఏర్పడతాయి. యూరియేస్ అనే ఎంజైమ్ మూత్ర నాళములో ఇన్ఫెక్షన్ కలుగచేసే సూక్ష్మ జీవులు ఉత్పత్తి చేస్తాయి.
ఇవి మగవారిలో కంటే స్త్రీలలో ఎక్కువగా ఏర్పడతాయి. మూత్రనాళం లో కాథెటర్(పైప్) ఉండే రోగులలో కూడా ఇవి ఏర్పడే అవకాశం ఉంది. ఇవి చాల వేగంగా పరిమాణం చెందుతాయి కాబట్టి వీటిని వైద్య భాషలో స్టాగ్ హార్న్ రాళ్లు అని అంటారు.
సిస్టీన్ రాళ్ళు
సిస్టీన్ రాళ్లు సిస్టిన్యూరియా అనే జన్యు పరమైన వ్యాధి వల్ల ఏర్పడతాయి. ఇవి చాల అరుదుగా, పది మందిలో ఒక్కరి కి నిర్దారించబడతాయి.
సిస్టినూరియా అనే వ్యాధి సిస్టీన్ అనే సహజమైన పదార్థాన్ని మూత్రం లోకి వెళ్లేలా చేస్తుంది. సిస్టీన్ అనే పదార్థం ముత్తారం లో అంత త్వరగా కరిగిపోదు. అందువల్ల సిస్టీన్ అనే పదార్థం శరీరం లో పెరిగిపోతుంది. అధికంగా సిస్టీన్ అనే పదార్థం శరీరం లో పెరిగిపోవడం వల్ల సైస్తినే రాళ్లు ఏర్పడతాయి. సిస్టినూరియా వ్యాధి తో బాధపడుతున్న రోగులకు వారి చిన్నతనం లోనే సిస్టీన్ రాళ్లు ఏర్పడే అవకాశం ఉంది. ఒకవేళ వారి చిన్నతనం లోనే రాళ్లు ఏర్పడినట్లైతే వారికి జీవితాంతం ఈ రకమైన రాళ్లు ఏర్పడే అవకాశం ఉంది. ఈ రకమైన రాళ్లను పూర్తిగా నయం చేయలేము కానీ రోగులకు ఇబ్బంది కల్గకుండా చూసే చికిత్స ఇవ్వవచ్చు.
కిడ్నీ స్టోన్స్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు) లక్షణాలు
Kidney stones symptoms in Telugu
సాధారణంగా మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు వైద్యపరంగా గుర్తించదగిన పరిమాణానికి పెరగడానికి వారాల నుండి నెలల వరకు సమయం పడుతుంది. రాయి నిర్మాణం మరియు దాని పెరుగుదల సాధారణంగా నిశ్శబ్దంగా ఉంటాయి. కిడ్నీ స్టోన్స్(మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు) లక్షణాలు స్పష్టంగా కనిపించడానికి ముందు ఒక రాయి మూత్రపిండంలో సంవత్సరాలు లేదా దశాబ్దాల పాటు లక్షణరహితంగా ఉండే అవకాశం ఉంది.
మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల సాధారణ లక్షణాలుః
- మూత్రం లో రక్తం రావడం (హెమటూరియా)
- వాంతులు
- వికారం
- రంగులేని లేదా దుర్వాసనతో కూడిన మూత్రం
- చలి
- జ్వరం
- తరచుగా మూత్రవిసర్జన చేయాలనిపించడం
- చిన్న మొత్తంలో మూత్రవిసర్జన చేయడం
కిడ్నీ స్టోన్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు) నొప్పి కలిగే ప్రాంతం
మూత్ర పిండాల రాళ్ళ వల్ల నొప్పి కడుపులో లేదా వెన్నుపాము సమీపంలో కలుగుతుంది.
ఈ నొప్పి పురుషులలో వృషణాల వరకు మరియు మహిళల్లో లేబియా (యోని) వరకు ప్రసరించే అవకాశం ఉంది.
కిడ్నీ స్టోన్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు) నొప్పి
మూత్రపిండాలలో రాళ్లు ఉన్న ప్రదేశాన్ని బట్టి నొప్పి మారుతూ ఉంటుంది. మూత్రం ద్వారా రాయి పడిపోయిన తరువాత కూడా కొద్ది రోజులు నొప్పి కలిగే అవకాశం ఉంది.
ఒకవేళ నొప్పి గనక వారం రోజులకంటే ఎక్కువ ఉన్నట్లయితే యూరోలాజిస్ట్ (మూత్ర పిండాల వైద్య నిపుణుడు) ఇంకేమైనా అడ్డంకులు ఉన్నాయో నిర్దారించడానికి ఆల్ట్రాసౌండ్ వంటి రోగ నిర్ధారణ పరీక్షలు చేస్తారు.
కిడ్నీ స్టోన్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు) ఏర్పడటానికి కారణాలు
Kidney stones causes in Telugu
యూరియా, సోడియం వంటి ద్రావణాలు స్ఫటికాలను రూపొందించినప్పుడు మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు ఏర్పడతాయి. ఈ పరిస్థితి బలహీనమైన మూత్ర ప్రవాహం, తక్కువ మూత్ర పరిమాణం, ఆహార కారకాలు (ఉదాహరణకు, అధిక ఆక్సలేట్ లేదా సోడియం) మూత్ర నాళాల అంటువ్యాధులు, శరీర ద్రవాలలో ఎక్కువ ఆమ్లం, మందులు లేదా అరుదైన సందర్భాల్లో, సిస్టినురియా వంటి వారసత్వంగా వచ్చే జన్యు కారకాల వల్ల సంభవించవచ్చు.
మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు కలిగి ఉన్న రోగులలో చాల మట్టుకు కాల్షియమ్ రాళ్లు ఏర్పడతాయి(75%-85%). ఇతర రకాల రాళ్లు
- యూరిక్ ఆసిడ్ రాళ్లు (8%-10%)
- స్ట్రువైట్ లేదా అమ్మోనియం రాళ్ళు (7%-8%)
- సిస్టీన్ రాళ్ళు(7%-8%)
తగినంత నీరు త్రాగకపోవడం మరియు తగినంత మూత్రం పరిమాణం లేకపోవడం మూత్రపిండాల్లో రాయి వ్యాధికి ప్రధాన కారణాలు. మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల ఉత్పత్తికి దోహదపడే నాలుగు అత్యంత సాధారణ కారకాలుః
- హైపర్కాల్సియూరియా - మూత్రంలో కాల్షియం అధికంగా ఉండటం
- హైపెరోక్సలూరియా - మూత్రంలో ఆక్సలేట్ పెరగటం
- హైపర్‌యురికోసూరియా- పురుషులలో రోజుకు 800 mg కంటే ఎక్కువ యూరిక్ యాసిడ్ మరియు స్త్రీలలో 750 mg కంటే ఎక్కువ యూరిక్ యాసిడ్ వారి మూత్రం ద్వారా విసర్జించబడటం.
- హైపోసిట్రాటూరియా - రోజుకు 320 mg కంటే తక్కువ సిట్రేట్ మూత్రంలో విసర్జించడం
నాలుగు రకాల కిడ్నీ రాళ్లకు ప్రధాన కారణాలు:
కాల్షియం రాళ్ళు ఈ కారణాల ద్వారా ఏర్పడవచ్చు:
- హైపర్పారాథైరాయిడిజం -పారాథైరాయిడ్ గ్రంధి ద్వారా పారాథైరాయిడ్ హార్మోన్ అధికంగా విడుదల అవటం
- మూత్రపిండాలనుండి కాల్షియమ్ లీక్ (కాఱుట)అవడం -రక్తం లేదా ఆహారంలో కాల్షియం స్థాయిలతో సంబంధం లేకుండా మూత్రపిండాలల్నుండి కాల్షియమ్ ని కోల్పోవడం
- ఇడియోపతిక్ (ఏ కారణం లేని) హైపర్కాల్సియూరియా -తెలియని కారణం వల్ల మూత్రంలో కాల్షియం పెరగడం
- హైపోమాగ్నేసిమియా - మెగ్నీషియం లోపం
యూరిక్ యాసిడ్ రాళ్లు ఈ కారణాల వల్ల ఏర్పడవచ్చు :
- మూత్రం యొక్క pH 5.5 కంటే తక్కువ ఉండటం
- ప్యూరిన్ అధికంగా ఉండే ఆహారం తీసుకోవటం (చేపలు, బీన్స్ ఇతర మాంసాహారం)
- క్యాన్సర్
- గౌట్ వంటి వైద్య పరిస్థితులు
స్ట్రువైట్ రాళ్ళు: గ్రామ్-నెగటివ్, యూరియేజ్ ఉత్పత్తి చేసే బ్యాక్టీరియా ద్వారా ఉత్పత్తి అవుతాయి, ఇవి యూరియాను అమ్మోనియంగా విచ్ఛిన్నం చేస్తాయి. స్ట్రువైట్ రాళ్ళకు కారణమయ్యే తరచుగా జీవులలో సూడోమోనాస్, ప్రోటియస్ మరియు క్లెబ్సియెల్లా ఉన్నాయి. అయితే, ఈ కోలై సూక్ష్మ జీవి యురేస్ను ఉత్పత్తి చేయదు మరియు స్ట్రువైట్ రాళ్లతో సంబంధం కలిగి ఉండదు.
సిస్టీన్, లైసిన్, ఆర్నిథైన్ మరియు అర్జినిన్ వంటి అమైనో ఆమ్లాలను తిరిగి గ్రహించకుండా మూత్రపిండాల గొట్టాలను నిరోధించే సహజ జీవక్రియ అసాధారణత వల్ల సిస్టీన్ రాళ్ళు సంభవిస్తాయి.
పైన పేర్కొన్న కారణాలతో పాటు, ప్రతికూల ప్రభావంగా మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను కలిగించే శక్తిని కలిగి ఉన్న కొన్ని మందులు:
- యాంటీ వైరల్స్
- కొన్ని రకాల ఎక్సపెక్టోరంట్స్
- యాంటీబయాటిక్స్ (సల్ఫోనామైడ్ క్లాస్)
- పొటాషియం-స్పేరింగ్ డైయూరిటిక్స్
మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడటానికి ప్రమాద కారకాలు
Kidney stones risk factors in Telugu
కిడ్నీ స్టోన్స్ అనేది వివిధ రకాల ప్రమాద కారకాల వల్ల తరచుగా వచ్చే యూరాలజికల్ సమస్య. ఈ లక్షణాలను అర్థం చేసుకోవడం అనేది నివారణ మరియు విజయవంతమైన నిర్వహణకు కీలకం.
ఈ క్రింది ప్రమాద కారకాలు కలిగి ఉండే ప్రజలకి కిడ్నీ రాళ్ళు సంభవించే అవకాశం ఉంది:
- కుటుంబ చరిత్ర
- రక్తపోటు
- లింగం
- ఊబకాయం
- మూత్రం లో ఆమ్లత్వం పెరగటం
- మూత్ర మార్గము యొక్క అంటువ్యాధులు
- ఎముక రుగ్మతలు
- మధుమేహం ( రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయి పెరగటం)
- గౌట్ (మోకాలి కీళ్లలో యూరిక్ యాసిడ్ స్థాయిలు పెరగడం)
- హైపర్పారాథైరాయిడిజం (పారాథైరాయిడ్ హార్మోన్ స్థాయిలు పెరగడం)
- మూత్రపిండ గొట్టపు అసిడోసిస్ (మూత్రపిండాలు రక్తం నుండి మూత్రంలోకి ఆమ్లాలను తొలగించలేవు)
కుటుంబ చరిత్ర:
కిడ్నీ స్టోన్స్ యొక్క కుటుంబ చరిత్రను కలిగి ఉండటం వలన మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు అభివృద్ధి చెందే అవకాశాలు పెరుగుతాయి. ఎందుకంటే కొన్ని కిడ్నీ స్టోన్స్ జన్యుపరమైనవి, అంటే అవి తరతరాలుగా పరంపర్యంగ వస్తుంటాయి. కిడ్నీ స్టోన్స్ వ్యాధి లేని వారి కంటే కిడ్నీలో రాళ్ల కుటుంబ చరిత్ర ఉన్నవారిలో 3.16 రెట్లు ఎక్కువ ప్రాబల్యం అసమానత నిష్పత్తి మరియు కిడ్నీలో రాళ్లు వచ్చే ప్రమాదం 2.57 రెట్లు ఎక్కువ అని ఒక పరిశోధనా అధ్యయనం కనుగొంది.
హైపర్ టెన్షన్ (రక్తపోటు)
హైపర్ టెన్షన్(రక్తపోటు) కిడ్నీలో రాళ్లు ఏర్పడే అవకాశాన్ని పెంచుతుంది. సాధారణ రక్తపోటు ఉన్నవారి కంటే రక్తపోటు రోగులకు మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు వచ్చే ప్రమాదం రెండింతలు ఉంటుందని ఒక అధ్యయనం నిరూపించింది. హైపర్‌టెన్షన్‌ (రక్తపోటు), తరచుగా మూత్రం కాల్షియం విసర్జన పెరగడం, రెండు పరిస్థితుల మధ్య సంబంధం ఉండవచ్చు అని అధ్యయనం సూచించింది.
లింగం:
స్త్రీల కంటే పురుషుల మూత్ర పిండాల్లో రాళ్లు ఎక్కువగా ఏర్పడే అవకాశం ఉంది, కానీ మహిళల్లో మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడే రేటు వేగంగా పెరుగుతోంది. నిజానికి, యుక్తవయస్సులో ఉన్న స్త్రీలు కిడ్నీలో రాళ్లతో బాధపడే అవకాశం మునుపటి తరాల కంటే ఎక్కువగా ఉందని ప్రస్తుత పరిశోధనలు వెల్లడిస్తున్నాయి. పురుషుల్లో కిడ్నీలో రాళ్లు ఏర్పడే ప్రమాదం 11% ఉండగా, మహిళల్లో 9% ప్రమాదం ఉంది. మగవారితో సమానంగా స్త్రీలకు కూడా మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు వచ్చే ప్రమాదం ఉంది.
ఊబకాయం:
ఊబకాయం కిడ్నీలో రాళ్లు ఏర్పడే అవకాశాన్ని పెంచుతుంది. పెద్ద శరీర పరిమాణాలు ఎక్కువ యూరిక్ యాసిడ్ మరియు మూత్రంలో ఆక్సలేట్ విసర్జనకు దారి తీయవచ్చు, ఈ రెండూ కాల్షియం ఆక్సలేట్ రాళ్లకు ప్రమాద కారకాలు.
మూత్రం లో ఆమ్లత్వం పెరగటం
యూరిన్
ఆమ్లత్వం
పెరగడం వల్ల కిడ్నీలో రాళ్లు ఏర్పడే ప్రమాదం ఉంది. మూత్రం యొక్క pH 5.5 కంటే తక్కువగా ఉన్నప్పుడు, అది యూరిక్ యాసిడ్ స్ఫటికాలతో సంతృప్తమవుతుంది, ఫలితంగా హైపర్కాల్సియూరియా వస్తుంది. మూత్రంలో యూరిక్ యాసిడ్ ఎక్కువగా ఉన్నపుడు మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడవచ్చు.
యూరినరీ ట్రాక్ట్ ఇన్ఫెక్షన్లు:
దీర్ఘకాలిక లేదా పునరావృతమయ్యే యూరినరీ ట్రాక్ట్ ఇన్ఫెక్షన్లు (UTIలు) కిడ్నీలో రాళ్లు ఏర్పడే సంభావ్యతను పెంచుతాయి. UTIలకు కారణమయ్యే కొన్ని బ్యాక్టీరియా మూత్రాన్ని మరింత ఆల్కలీన్‌గా మార్చగలదు, ఫలితంగా మెగ్నీషియం అమ్మోనియం ఫాస్ఫేట్ (స్ట్రువైట్) రాళ్లు ఉత్పత్తి అవుతాయి.
ఎముక రుగ్మతలు:
ఎముక రుగ్మతలు మూత్రంలో కాల్షియం అధికంగా విడుదల చేస్తాయి, ఈ పరిస్థితిని హైపర్కాల్సియూరియా అంటారు. హైపర్కాల్సియూరియా మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడటానికి దారితీస్తుంది.
మధుమేహం:
టైప్ 2 డయాబెటిస్ మెల్లిటస్‌లో, β-సెల్ పనిచేయకపోవడం ఇన్సులిన్ స్రావం తగ్గడానికి కారణమవుతుంది, ఫలితంగా ఇన్సులిన్ నిరోధకత ఏర్పడుతుంది. ఇన్సులిన్ నిరోధకత యొక్క వివిధ పాథోఫిజియోలాజికల్ ప్రభావాలలో, అమ్మోనియా యొక్క తగ్గిన స్థాయిలు కూడా కనిపిస్తాయి, ఇది మూత్ర పిహెచ్ స్థాయిలను తగ్గిస్తుంది. ఈ దృగ్విషయాలు యూరిక్ యాసిడ్ రాళ్ళు ఏర్పడటానికి దారితీయవచ్చు.
గౌట్:
సీరం యూరిక్ యాసిడ్ స్థాయిలు పెరగడంతో గౌట్ హైపర్యూరికోసురియా (మూత్రంలో యూరిక్ యాసిడ్ పెరగడం) కు దారితీస్తుంది, ఇది మూత్రపిండాల్లో యూరిక్ యాసిడ్ స్టోన్స్ ఏర్పడటానికి దారితీస్తుంది.
హైపర్పారాథైరాయిడిజం (పారాథైరాయిడ్ హార్మోన్ స్థాయిలు పెరగడం)
హైపర్కాల్సియూరియా (మూత్రంలో కాల్షియం పెరగడం) హైపర్పారాథైరాయిడిజం యొక్క లక్షణం
మూత్రపిండ గొట్టపు అసిడోసిస్:
మూత్రపిండ గొట్టపు అసిడోసిస్ ఎముకల నుండి కాల్షియం ఫాస్ఫేట్ యొక్క అధిక విడుదల మరియు ప్రేగులలో కాల్షియం శోషణను పెంచడం వలన మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను ఏర్పరుస్తుంది. రక్తంలో పెరిగిన కాల్షియం (హైపర్‌కాల్సెమియా) మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడటానికి దారితీస్తుంది.
మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఉన్నపుడు నివారించాల్సిన ఆహారాలు
కిడ్నీలో రాళ్లు ఏర్పడటానికి కొన్ని ఆహారాలు దోహదం చేస్తాయి. ఈ ఆహారాలు మూత్రపిండాల్లో రాళ్లకు ఎలా దారితీస్తాయో ఈ క్రింద వివరించబడింది. మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను నివారించడంలో సహాయపడటానికి, మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను కలిగించే క్రింది ఆహారాలను నివారించగలరు:
- చికెన్
- పంది మాంసం
- అవయవ మాంసాలు
- ప్రాసెస్ చేసిన మాంసాలు (రసాయనాల ద్వారా సంరక్షించబడిన మాంసం)
- గుడ్లు
- చేప
- పాలు (అధికంగా పాలు తీసుకోవడం)
- చీజ్ (చీజ్ ఎక్కువగా తీసుకోవడం)
- పెరుగు (పెరుగు ఎక్కువగా తీసుకోవడం)
- ఫాస్ట్ ఫుడ్స్
- విటమిన్ సి (ఆస్కార్బిక్ యాసిడ్) మందులను తీస్కోడం మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడే ప్రమాదాన్ని పెంచుతుందని అధ్యయనాలు చూపిస్తున్నాయి.
చికెన్, పంది మాంసం, అవయవం, ప్రాసెస్ చేసిన మాంసం మరియు గుడ్లు
- ఎర్ర మాంసం, పంది మాంసం, చికెన్ మరియు గుడ్లు యూరిక్ యాసిడ్ స్థాయిలను పెంచుతాయి.
- పై ప్రొటీన్ ఎక్కువగా తీసుకోవడం వల్ల మూత్రంలో సిట్రేట్ అనే రసాయనం తగ్గుతుంది.
- సిట్రేట్ సాధారణంగా మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడకుండా నిరోధిస్తుంది. ఆహారం ఎక్కువగా తీసుకోవడం వల్ల సిట్రేట్ స్థాయిలు తగ్గినప్పుడల్లా, మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడతాయి.
చేప
- చేపలో ప్యూరిన్స్ అని పిలువబడే సహజ రసాయన సమ్మేళనం అధిక మొత్తంలో ఉంటుంది. అధిక ప్యూరిన్ తీసుకోవడం వల్ల యూరిక్ యాసిడ్ ఉత్పత్తి పెరుగుతుంది, ఇది యూరిక్ యాసిడ్‌ను అధిక మొత్తంలో విసర్జించడానికి కిడ్నీపై భారాన్ని కలిగిస్తుంది.. యూరిక్ యాసిడ్ యొక్క ఘాడత స్థాయిలు పెరగడం వల్ల మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడతాయి.
- పాలు, జున్ను మరియు పెరుగు
పాలు, జున్ను మరియు పెరుగు కాల్షియం యొక్క మూలాలు
- కాల్షియం యొక్క సిఫార్సు చేయబడిన రోజువారీ భత్యం (RDA) రోజుకు 1,000 mg.
- కాల్షియం తీసుకోవడం సిఫార్సు చేసిన స్థాయి కంటే ఎక్కువగా ఉంటే, కాల్షియం ఆక్సలేట్‌తో బంధిస్తుంది మరియు కాల్షియం ఆక్సలేట్ యొక్క శోషణను నిరోధిస్తుంది, ఫలితంగా కాల్షియం ఆక్సలేట్ మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడతాయి.
ఫాస్ట్ ఫుడ్స్
- ఫాస్ట్ ఫుడ్స్ అధిక సోడియం స్థాయిలను కలిగి ఉంటాయి, ఇవి కాల్షియం రాళ్లను ఏర్పరుస్తాయి.
విటమిన్ సి అధిక మోతాదు
- నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హెల్త్ (NIH)రోజుకు 2,000 mg కంటే ఎక్కువ తినకూడదని సిఫార్సు చేసింది
- పెద్దలు విటమిన్ సి తీసుకుంటే, రోజుకు 2000 మిల్లీగ్రాముల కంటే ఎక్కువగా మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడతాయి.
- విటమిన్ సి ఆక్సలేట్ రూపంలోకి జీవక్రియ చేయబడుతుంది, తరువాత కాల్షియం ఆక్సలేట్‌తో బంధిస్తుంది మరియు మూత్రపిండాలలో కాల్షియం ఆక్సలేట్ రాళ్లను ఏర్పరుస్తుంది.
కిడ్నీ స్టోన్ వల్ల కలిగే (సమస్యలు) చిక్కులు
Kidney stones complications in Telugu
చికిత్స చేయకుండా వదిలేస్తే, మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు సంభావ్య పరిణామాలను సృష్టించగలవు. అయినప్పటికీ, ఇది అసాధారణం ఎందుకంటే మూత్రపిండాల్లో రాళ్లలో ఎక్కువ భాగం సమస్యాత్మకంగా మారకముందే వాటికి చికిత్స చేస్తారు. చికిత్స చేయని మూత్రపిండ రాళ్ల కారణంగా ఉత్పన్నమయ్యే సమస్యలు:
- చీము ఏర్పడటం (చీము చేరడం)
- ఫోర్నిషియల్ చీలిక (మూత్రపిండ సేకరణ వ్యవస్థ వెలుపల మూత్రం లీక్ అయ్యే పరిస్థితి)
- హైడ్రోనెఫ్రోసిస్ (మూత్రపిండాల వాపు)
- పెరినెఫ్రిక్ చీము (మూత్రపిండాలు, అడ్రినల్ గ్రంథులు మొదలైన వాటిని కలిగి ఉన్న ఉదరంలోని కోన్-ఆకారపు కంపార్ట్‌మెంట్‌లో చీము చేరటం)
- పైలోనెఫ్రిటిస్ (కిడ్నీ ఇన్ఫెక్షన్)
- పయోనెఫ్రోసిస్ (మూత్రపిండాల సంక్రమణ ఎగువ సేకరణ వ్యవస్థలో చీము పేరుకుపోవడం)
- మూత్రపిండ కోలిక్ (ఒక రాయి మూత్ర వ్యవస్థను అడ్డుకున్నప్పుడు అభివృద్ధి చెందే అసౌకర్యం)
- మూత్రపిండ వైఫల్యం (మూత్రపిండ పనితీరు పూర్తిగా కోల్పోవడం)
- సెప్సిస్ (శరీరం ఇన్ఫెక్షన్కు తగిన విధంగా స్పందించడంలో విఫలమయ్యే ప్రమాదకర పరిస్థితి)
- యూరోసెప్సిస్ (యూరినరీ ట్రాక్ట్ ఇన్ఫెక్షన్ (UTI) చికిత్స చేయకపోతే మరియు మూత్రపిండాలకు పురోగమించినప్పుడు ఒక రకమైన సెప్సిస్ సంభవిస్తుంది)
- మూత్రాశయ రాళ్లు (మూత్రాన్ని తీసుకెళ్లే గొట్టాలలోని రాళ్లు)
- మూత్ర విసర్జన (మూత్రాశయం లేదా మూత్రాశయ గోడ లోపం కారణంగా చుట్టుపక్కల కణజాలాలలోకి మూత్రం చేరటం)
- యూరినోమా (ఉదరం వెనుక భాగంలో మూత్రం చేరటం)
గర్భధారణ సమయంలో కిడ్నీ రాళ్ళు
గర్భధారణ పరిస్థితులలో మూత్రపిండ రాళ్ల ఉనికి పునరావృత గర్భస్రావం, తేలికపాటి ప్రీ-ఎక్లాంప్సియా (గర్భధారణ సమయంలో పెరిగిన రక్తపోటు), దీర్ఘకాలిక రక్తపోటు, గర్భధారణ మధుమేహం మరియు సిజేరియన్ డెలివరీల ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది.
కిడ్నీ రాళ్ల వివిధ పరిమాణాలు
కిడ్నీ స్టోన్ పరిమాణం 2 మిల్లి మీటర్ల నుండి 4 మిల్లి మీటర్ల కంటే తక్కువ లేదా సమానంగా ఉంటుంది మరియు 5 మిల్లి మీటర్ల - 12 మిల్లి మీటర్ల వరకు పెద్దవి. రాయి పరిమాణం 10 మిమీ కంటే ఎక్కువ ఉంటే శస్త్రచికిత్స చికిత్స అవసరం.
కిడ్నీ స్టోన్ నిర్ధారణ
Kidney stones Diagnosis in Telugu
మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను నిర్ధారించే ప్రక్రియ వివిధ భాగాలను కలిగి ఉంటుంది. యూరాలజిస్ట్ (మూత్రపిండాల వైద్య నిపుణుడు) వైద్య చరిత్రను సమీక్షిస్తారు, శారీరక పరీక్షను నిర్వహిస్తారు మరియు ఇమేజింగ్ పరీక్షలను సిఫారసు చేస్తారు.
వైద్య చరిత్ర: మూత్రపిండ రాయి ఏర్పడటానికి దారితీసే ఏవైనా వైద్యపరమైన అనారోగ్యాలు లేదా ప్రమాద కారకాల గురించి యూరాలజిస్ట్/యూరోగైనకాలజిస్ట్ ఆరా తీస్తారు, కుటుంబ చరిత్ర, నిర్దిష్ట ఆహారాలు మరియు అంతర్లీన వైద్య సమస్యలు ఉండవచ్చు.
శారీరిక పరీక్ష: ఉదర లేదా నడుము నొప్పి, మూత్రంలో రక్తం మరియు మూత్ర విసర్జనలో ఇబ్బంది వంటి మూత్రపిండాల రాళ్లను యూరాలజిస్ట్ పరిశీలిస్తారు.
ఇమేజింగ్ పరీక్షలు
- కిడ్నీ స్టోన్ సోనోగ్రఫీ (అల్ట్రాసౌండ్)
- ఉదరం మరియు సమూహాల యొక్క (MRI) స్కాన్
- అబ్డామినల్ కంప్యూటెడ్ టోమోగ్రఫీ (CT) స్కాన్
- ఉదర (కడుపు) X- ray
మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల కోసం చేసే ల్యాబ్ పరీక్షలు
- రక్త పరీక్ష
- మూత్ర పరీక్ష
కిడ్నీ స్టోన్స్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు) చికిత్స
Kidney stone treatment in Telugu
కిడ్నీ స్టోన్స్‌లో ఎక్కువ భాగం శస్త్రచికిత్స లేకుండానే చికిత్స చేయవచ్చు. చాలా రాళ్ళు మూడు నుండి ఆరు వారాల్లో వాటంతట అవే వెళ్లిపోతాయి. ఒక రాయి బయటకు వెళ్లకపోతే మరియు మూత్ర విసర్జనకు ఆటంకం కలిగిస్తే, లేదా రక్తస్రావం లేదా ఇన్ఫెక్షన్ కలిగిస్తే, దానిని తీసివేయవలసి ఉంటుంది. మూత్రపిండాల్లో రాళ్లకు చికిత్స వాటి పరిమాణం, స్థానం మరియు అవి ఉత్పత్తి చేసే లక్షణాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఇక్కడ కొన్ని ప్రసిద్ధ మూత్రపిండ రాళ్ల చికిత్స ఎంపికలు ఉన్నాయి:
- ఫార్మకోలాజికల్ థెరపీ (మందులతో చికిత్స)
- శస్త్ర చికిత్సలు (కిడ్నీ స్టోన్ ఆపరేషన్)
ఫార్మకోలాజికల్ థెరపీ (మందులతో చికిత్స)
మూత్రపిండ రాళ్లకు ఫార్మాకోలాజికల్ థెరపీ, తరచుగా అసౌకర్యాన్ని తగ్గించడానికి, మరియు పునరావృతం కాకుండా నిరోధించడానికి ఉపయోగిస్తారు. లక్షణాలను పరిష్కరించడానికి మూత్రపిండాల రాళ్ల మందులు:
- నాన్‌స్టెరాయిడల్ యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ డ్రగ్స్ (NSAIDS)
- ఓపియాయిడ్స్
శస్త్రచికిత్సా విధానాలు (మూత్రపిండ రాళ్ల శస్త్రచికిత్స)
మూత్రపిండ రాయి పరిమాణం మరియు స్థానాన్ని బట్టి ప్రధానంగా నాలుగు రకాల నాన్-ఇన్వాసివ్ టెక్నిక్స్ మరియు శస్త్రచికిత్సలు నిర్వహించబడతాయి:
- కిడ్నీ స్టోన్ లేజర్ చికిత్సను లేజర్ లిథోట్రిప్సీ అని కూడా అంటారు
- రెట్రోగ్రేడ్ ఇంట్రారెనల్ సర్జరీ (RIRS)
- హోల్మియం లేజర్తో యురేటెరోరెనోస్కోపిక్ లిథోట్రిప్సీ (URSL).
- ఎక్స్ట్రాకార్పోరియల్ షాక్ వేవ్ లిథోట్రిప్సీ (ESWL)
- పెర్క్యుటేనియస్ నెఫ్రోస్టోలిథోటోమీ (PCNL) విధానం
కిడ్నీ స్టోన్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు) నివారణ
Kidney stone Prevention in Telugu
ఆహారంలో మార్పులు చేయడం వల్ల మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడే ప్రమాదాన్ని తగ్గించవచ్చు. నెఫ్రోలిథియాసిస్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు) నివారణకు క్రింది ఆహారం మరియు పోషకాహార ప్రయత్నాలు ఉపయోగపడతాయి:
- తగినంత నీరు త్రాగుట
- కాల్షియం అధికంగా ఉండే ఆహారాన్ని పరిమితం చేయటం
- సోడియం తీసుకోవడం పరిమితం చేయటం
- జంతు ప్రోటీన్ తక్కువగా తీసుకోవడం
- రాళ్లు ఏర్పడే ఆహారాన్ని నివారించడం
తగినంత నీరు తాగడం: ఎక్కువ నీరు తాగడం వల్ల రాళ్లకు కారణమయ్యే రసాయనాలు మూత్రంలో పలచబడతాయి. తగినంత ద్రవాలు తాగడం వల్ల ప్రతిరోజు 2 లీటర్ల మూత్రం వెళ్లడానికి సహాయపడుతుంది. నిమ్మరసం మరియు నారింజ రసం వంటి సిట్రస్ పానీయాలను చేర్చడం ప్రయోజనకరంగా ఉండవచ్చు. ఈ పానీయాలలోని సిట్రేట్ రాళ్ల అభివృద్ధిని నిరోధించడంలో సహాయపడుతుంది.
కాల్షియం అధికంగా ఉండే ఆహారాన్ని తినడం: ఆహారంలో కాల్షియంను చేర్చడం వల్ల ప్రేగులలో ఆక్సలేట్ బంధించడం ద్వారా ఆక్సలేట్ మొత్తాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. ఆక్సలేట్‌తో కాల్షియం ఈ విధంగా బంధించడం వల్ల రక్తప్రవాహంలోకి ఆక్సలేట్ శోషణ తగ్గుతుంది మరియు ఆక్సలేట్, చివరికి మూత్రపిండాల ద్వారా విసర్జించబడుతుంది. ఈ దృగ్విషయం మూత్రంలో ఆక్సలేట్ గాఢతను తగ్గిస్తుంది, ఇది మూత్ర కాల్షియంతో బంధించే అవకాశం తక్కువగా ఉంటుంది. ఇది కిడ్నీలో రాళ్లు ఏర్పడే ప్రమాదాన్ని తగ్గించవచ్చు.
సోడియం తీసుకోవడం నియంత్రించటం: సోడియం అధికంగా ఉండే ఆహారం మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను ప్రేరేపిస్తుంది ఎందుకంటే అదనపు సోడియం మూత్రంలో కాల్షియం మొత్తాన్ని పెంచుతుంది. కాబట్టి, కిడ్నీలో రాళ్లను ప్రేరేపించడాన్ని పరిష్కరించడానికి సోడియంను పరిమితిలో ఉపయోగించమని సిఫార్సు చేయబడింది. ప్రస్తుతం రోజుకు 2300 mg (మిల్లీగ్రాములు) సోడియం తీసుకోవడం మంచిది అని మార్గదర్శకాలు సూచిస్తున్నాయి. కిడ్నీలో రాళ్లు సోడియం వల్ల ఏర్పడినట్లయితే, రోజువారీ 1,500 మి.గ్రా.కి పరిమితం చేయడం మంచిది. సోడియం పరిమితి అధిక రక్తపోటు మరియు గుండె జబ్బులను నిర్వహించడానికి కూడా సహాయపడుతుంది.
జంతు ప్రోటీన్ ను తక్కువ గా తీసుకోవడం: ఎర్ర మాంసం, పౌల్ట్రీ, గుడ్లు మరియు సముద్రపు ఆహారంతో కూడిన జంతు ప్రోటీన్ అధిక మొత్తంలో తీసుకోవడం వలన మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు పెరిగే ప్రమాదం ఉంది. ప్రజలు రాళ్లను అభివృద్ధి చేసే ధోరణిని కలిగి ఉంటే, ప్రతిరోజూ ఎక్కువ మాంసం తినకూడదని సూచించారు.
రాళ్లు ఏర్పడే ఆహారాన్ని నివారించడం: కాల్షియం ఆక్సలేట్ రాళ్లకు గురయ్యే వ్యక్తులు దుంపలు, చాక్లెట్, బచ్చలికూర, రబర్బ్, టీ మరియు గింజలు వంటి ఆక్సలేట్ అధికంగా ఉండే ఆహారాలను పరిమితం చేయాలి. అదనపు ఆక్సలేట్ మూత్రంలో తొలగించబడుతుంది, అది మూత్ర కాల్షియంతో కలవవచ్చు.
అనేక పరిశోధనా అధ్యయనాల ప్రకారం, ఎక్కువ మోతాదులో విటమిన్ సి సప్లిమెంట్లను ఉపయోగించే వ్యక్తులు కిడ్నీలో రాళ్లు ఏర్పడే అవకాశం కొంత ఎక్కువ. శరీరం విటమిన్ సిని ఆక్సలేట్‌గా మార్చడం వల్ల కావచ్చు.
పిత్తాశయ రాళ్లు మరియు మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల మధ్య వ్యత్యాసం
పిత్తాశయ రాళ్లు vs కిడ్నీ రాళ్లు
మూత్రపిండాలు మరియు పిత్తాశయ రాళ్లు రెండూ తరచుగా వచ్చే వైద్య సమస్యలు, దీని ఫలితంగా నొప్పి మరియు చిన్న చిన్న రాళ్లు ఏర్పడతాయి. అయినప్పటికీ, వాటికి వివిధ కారణాలు, లక్షణాలు, రోగనిర్ధారణ విధానాలు మరియు చికిత్సలు ఉన్నాయి.
| కోణం | పిత్తాశయ రాళ్లు | కిడ్నీ రాళ్లు |
|---|---|---|
| స్థానం | పిత్తాశయం | కిడ్నీలు |
| వేటి మిశ్రమాలు | కొలెస్ట్రాల్, బిలిరుబిన్ మరియు పిత్త లవణాలు | కాల్షియం, ఆక్సలేట్, యూరిక్ యాసిడ్ మరియు ఇతర ఖనిజాలు |
| కారణాలు | అదనపు కొలెస్ట్రాల్, బిలిరుబిన్ లేదా పిత్త లవణాలు | మూత్రంలో కొన్ని పదార్థాలు అధికంగా ఉండటం |
| లక్షణాలు | కడుపు నొప్పి, వికారం, వాంతులు, కామెర్లు | తీవ్రమైన వెన్ను నొప్పి, హెమటూరియా (మూత్రంలో రక్తం), వికారం |
| వ్యాధి నిర్ధారణ | అల్ట్రాసౌండ్, CT స్కాన్, MRI | అల్ట్రాసౌండ్, CT స్కాన్, ఎక్స్-రే (X-ray) |
| చికిత్స | మందులు, శస్త్రచికిత్స (కోలిసిస్టెక్టమీ) | మందులు, లిథోట్రిప్సీ, శస్త్ర చికిత్స (యూరెటెరోస్కోపీ) |
| నివారణ | ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం, ఆరోగ్యకరమైన బరువును నిర్వహించడం | నీళ్లు ఎక్కువగా త్రాగడం, ఆహారంలో మార్పులు |
కిడ్నీ స్టోన్స్ (మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు) పై తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు (FAQలు)
ప్రోటీన్ పౌడర్ కిడ్నీలో రాళ్లను కలిగిస్తుంద?
అవును, ప్రోటీన్ పౌడర్ ఎక్కువగా తీసుకోవడం వల్ల కిడ్నీలో రాళ్లు వచ్చే ప్రమాదం ఉంది. ప్రోటీన్, శరీరం యొక్క యాసిడ్ స్థాయి ని పెంచుతుంది, ఇది మూత్రంలో కాల్షియం విసర్జనను పెంచుతుంది, ఇది మూత్రపిండాల్లో రాళ్లకు ప్రమాద కారకం. కొన్ని పరిశోధనల ప్రకారం, అధిక ప్రోటీన్, తక్కువ కార్బోహైడ్రేట్ ఆహారం మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల సంభావ్యతను పెంచుతుంది.
మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను ఎలా తొలగించాలి?
మూత్రపిండాల రాయిని తొలగించే ప్రక్రియ రాయి పరిమాణం, స్థానం మరియు పరిమాణం యొక్క కూర్పుపై ఆధారపడి ఉంటుంది; ఈ అన్ని విషయాల ఆధారంగా, రాయిని తొలగించడానికి తగిన పద్ధతి నిర్ణయించబడుతుంది. రాళ్లు వాటంతట అవే శరీరం నుండి బయటకు వెళ్లకపోతే, వాటిని అల్ట్రాసౌండ్ షాక్ వేవ్స్‌తో విడగొట్టవచ్చు లేదా చిన్న శస్త్ర చికిత్స ద్వారా తొలగించవచ్చు.
మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల మొదటి సంకేతాలు ఏమిటి?
మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడితే వచ్చే మొదటి సంకేతాలు:
- వీపు, బొడ్డు లేదా బొడ్దు పై భాగం లో నొప్పి
- మూత్రవిసర్జన సమయంలో నొప్పి లేదా మంట రావడం.
- మూత్రంలో రక్తం రావడం
మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ప్రమాదకరమా?
కిడ్నీలో రాళ్ల పరిమాణం దాని వల్ల కలిగే ప్రమాదాన్ని నిర్ణయిస్తుంది. కిడ్నీ స్టోన్ పరిమాణం 5 మరియు 10 మిల్లీమీటర్ల మధ్య ఉంటె, శరీరం నుండి బయటకుపంపబడతాయి. చిన్న కిడ్నీ స్టోన్స్ ఒకటి లేదా రెండు వారాల తర్వాత మూత్రం ద్వారా సులభంగా బయటకు వెళ్లిపోతాయి.
పెద్ద రాయి మూత్ర వ్యవస్థను అడ్డుకుంటుంది, మూత్ర విసర్జనను అడ్డుకుంటుంది మరియు బలమైన నొప్పికి దారితీస్తుంది. కిడ్నీ స్టోన్స్ ద్వారా శాశ్వతం గా కిడ్నీ దెబ్బతినవచ్చు. కిడ్నీ స్టోన్స్ మూత్ర మరియు కిడ్నీ ఇన్ఫెక్షన్ల ప్రమాదాన్ని కూడా పెంచుతాయి, దీని ఫలితంగా రక్తప్రవాహంలోకి బ్యాక్టీరియా సంక్రమణ వ్యాప్తి చెందుతుంది.
కిడ్నీ స్టోన్ నొప్పిని వెంటనే ఆపడం ఎలా?
కిడ్నీ స్టోన్ నొప్పిని వెంటనే తగ్గించలేము. నొప్పిని తగ్గించడానికి ఫార్మకోలాజికల్ చికిత్స (మందులతో చికిత్స) కొన్ని నిమిషాలు పట్టవచ్చు.
టమోటాలు కిడ్నీలో రాళ్లను కలిగిస్తాయా?
- లేదు, టమోటాలు తినడం వల్ల మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడవు, నిజానికి టొమాటోలు మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడకుండా నిరోధిస్తాయి, ఎందుకంటే టొమాటోల్లో విటమిన్ సి పుష్కలంగా ఉంటుంది, ఎందుకంటే టొమాటోలో విటమిన్ సి అధికంగా ఉంటుంది, ఇది మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడకుండా చేస్తుంది.
- టొమాటోలు లైకోపీన్, బీటా కెరోటిన్/విటమిన్ ఎ, విటమిన్ సి, పొటాషియం మరియు ఫైబర్ యొక్క మూలం.
శస్త్రచికిత్స లేకుండా మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను ఎలా తొలగించాలి?
ఇంతకుముందు కిడ్నీ లో రాళ్లను తొలగించడానికి గణనీయమైన శస్త్రచికిత్స చేసిన రోగులకు ఇప్పుడు లిథోట్రిప్సీతో చికిత్స చేయవచ్చు, దీనికి ఎటువంటి కోతలు అవసరం లేదు. ఫలితంగా, లిథోట్రిప్సీ అనేది మూత్రపిండాల రాళ్లకు ఏకైక నాన్-ఇన్వాసివ్ చికిత్స, అంటే కోత లేదా అంతర్గత టెలిస్కోపిక్ పరికరం అవసరం లేదు.
సిట్రస్ పండ్లు మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను తొలగించడంలో సహాయపడతాయా?
కాదు, సిట్రస్ పండ్లు మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను తొలగించవు, కానీ సిట్రస్ పండ్లు మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడకుండా నిరోధిస్తాయి, ఎందుకంటే నిమ్మ మరియు నిమ్మ వంటి సిట్రస్ పండ్లలో సిట్రేట్ అధికంగా ఉంటుంది, ఇది మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను నిరోధిస్తుంది. కిడ్నీలో కాల్షియం ఆక్సలేట్ రాళ్లు ఏర్పడకుండా నిరోధించడంలో సిట్రస్ పండ్లు ప్రభావవంతంగా పనిచేస్తాయి.
- రాళ్లు ఏర్పడకుండా నిరోధించడం: సిట్రస్ మూత్రంలో కాల్షియం తో కలుస్తుంది, కొత్త రాయి ఏర్పడే ప్రమాదాన్ని తగ్గిస్తుంది.
- రాళ్లు విస్తరణను నివారించడం: సిట్రస్ కాల్షియం ఆక్సలేట్ స్ఫటికాలతో కలుస్తుంది, అవి పెద్దవిగా మారకుండా నిరోధిస్తుంది మరియు స్ఫటికాలు పెద్దవి కావడానికి ముందు వాటిని దాటే ప్రక్రియను మెరుగుపరుస్తుంది.
కిడ్నీలో రాళ్లకు పాలు మంచివా?
అవును, కాల్షియం ఆక్సలేట్ అనేది మూత్రపిండ రాళ్ల యొక్క అత్యంత సాధారణ రకం కాబట్టి, ఎక్కువ కాల్షియం తీసుకోవడం వల్ల మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు వచ్చే అవకాశం పెరుగుతుందని ఒక సాధారణ అపార్థం ఉంది. వాస్తవానికి, పాలు, పెరుగు, జున్ను, బలవర్ధకమైన పాల ప్రత్యామ్నాయాలు, వైట్ బీన్స్, తాహినీ, బాదం మరియు చియా గింజలు వంటి కాల్షియం అధికంగా ఉండే ఆహారాన్ని తినడం వల్ల మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు వచ్చే అవకాశం తగ్గుతుంది. డైటరీ కాల్షియం మూత్రపిండాలకు చేరే ముందు ఆక్సలేట్‌తో కలుస్తుంది, ఇది మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను నిరోధించడంలో సహాయపడుతుంది.
7mm కిడ్నీ స్టోన్ కరిగిపోతాయా?
అవును ఒక 7 mm కలిగిన కిడ్నీ స్టోన్ కారిగిపోగలదు, ఎందుకంటే సాధారణం గా 5mm కంటే చిన్నవైన అన్ని కిడ్నీ స్టోన్స్ మరియు 5 to 10 mm ఉన్న రాళ్ళలో సగం మూత్రం నుంచి వెళ్లిపోగలవు. చిన్న రాళ్లు సులభంగా మూత్రం ద్వారా ఒకటి లేదా రెండు వారాల తర్వాత బయటకు వెళ్లిపోతాయి.
కిడ్నీ స్టోన్ మూత్రం ద్వారా బయటికి వెళ్ళిపోటానికి ఎంత సమయం పడుతుంది?
కిడ్నీ స్టోన్ మూత్రం ద్వారా బయటికి వెళ్ళిపోటానికి అవసరమైన సమయం దాని పరిమాణాన్ని బట్టి మారుతుంది. సాధారణంగా, చిన్న రాళ్లు చికిత్స లేకుండా 1-2 వారాలలో మూత్రం ద్వారా విసర్జించబడతాయి. రాయి పరిమాణం 10mm కంటే ఎక్కువగా ఉంటే, మూత్రపిండాల ద్వారా మరియు మూత్రాశయంలోకి వెళ్లడానికి 2-3 వారాలు అవసరం కావచ్చు.
మూత్రపిండాల నొప్పి మరియు వెన్నునొప్పి మధ్య తేడా ఏమిటి?
వెన్నునొప్పి వెన్నెముక మధ్యలో ప్రభావితం చేస్తుంది మరియు ఎక్కువగా నడుము లో నొప్పి కనిపిస్తుంది. వెన్ను నొప్పికి వెన్నెముక సంబంధిత సమస్యలు ప్రధాన కారణం; కొన్ని పరిస్థితులలో, నొప్పి కాళ్ళ వైపు ప్రసరిస్తుంది. పోల్చి చూస్తే, మూత్రపిండాల నొప్పి వెన్నెముకకు కుడి లేదా ఎడమ వైపున వెనుక భాగంలో ఉంటుంది మరియు ఇది సాధారణంగా లోపల ఉంటుంది. , పక్కటెముకల కింద మూత్రపిండాల నొప్పి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. కిడ్నీ నొప్పి పొత్తికడుపు వంటి ఇతర శరీర నిర్మాణ ప్రాంతాలకు కూడా విస్తరించవచ్చు.
కిడ్నీలో రాళ్లు ఎలా ఏర్పడతాయి?
నీరు తక్కువ తీసుకోవడం వలన మూత్రం సాంద్రత పెరుగుతుంది, ఫలితంగా సూపర్‌సాచురేషన్ ఏర్పడుతుంది.
సూపర్‌సాచురేషన్ (మిశ్రమ సాధారణ ద్రావణీయత స్థాయి కంటే ఎక్కువ అవటం) మూత్రంలో ద్రావణాల అవక్షేపణను పెంచుతుంది, న్యూక్లియేషన్ (న్యూక్లియస్ ఏర్పడటం) ఏర్పడటానికి దారితీస్తుంది మరియు తరువాత స్ఫటికాలను ఏర్పరుస్తుంది
Kidney stones in telugu
ప్రతి సంవత్సరం, కిడ్నీలో రాళ్లు భారతీయ జనాభాలో 12% మందిని ప్రభావితం చేస్తున్నాయి.
కిడ్నీ రాళ్లకు అనేక కారణాలు ఉన్నాయి మరియు మీ మూత్ర నాళంలో ఏదైనా భాగాన్ని ప్రభావితం చేయవచ్చు; మీ మూత్రపిండాల నుండి మీ మూత్రాశయం వరకు, తరచుగా మూత్రం కేంద్రీకృతమై ఉన్నప్పుడు రాళ్ళు ఏర్పడతాయి, ఖనిజాలు స్ఫటికీకరణ మరియు కలిసి ఉంటాయి.
కిడ్నీలో రాళ్లను దాటడం చాలా బాధాకరమైనది, కానీ రాళ్లు సకాలంలో గుర్తించబడితే సాధారణంగా శాశ్వత నష్టం జరగదు. మీ పరిస్థితిని బట్టి, కిడ్నీ స్టోన్ను పాస్ చేయడానికి నొప్పి మందులు తీసుకోవడం మరియు చాలా నీరు త్రాగడం తప్ప మీకు ఇంకేమీ అవసరం లేదు. ఇతర సందర్భాల్లో - ఉదాహరణకు, మూత్ర నాళంలో రాళ్లు పేరుకుపోయినట్లయితే, యూరినరీ ఇన్ఫెక్షన్తో సంబంధం కలిగి ఉంటే లేదా కలత కలిగిస్తే - శస్త్రచికిత్స అవసరం కావచ్చు.
స్త్రీ మరియు పురుషుల మూత్ర వ్యవస్థ:
ఇది మూత్రపిండాలు, మూత్ర నాళాలు, మూత్రాశయం మరియు మూత్రనాళాన్ని కలిగి ఉంటుంది - మూత్రం ద్వారా మానవ శరీరం నుండి వ్యర్థాలను తొలగించడానికి బాధ్యత వహిస్తుంది. మూత్రపిండాలు మీ పొత్తికడుపు పైభాగంలో వెనుక వైపున ఉన్నాయి, మీ రక్తం నుండి వ్యర్థాలు మరియు ద్రవాన్ని ఫిల్టర్ చేయడం ద్వారా మూత్రాన్ని ఉత్పత్తి చేస్తాయి. ఆ మూత్రం మీ మూత్ర నాళాల ద్వారా మీ మూత్రాశయానికి వెళుతుంది, అక్కడ మీరు సరైన సమయంలో దానిని తొలగించే వరకు మూత్రం నిల్వ చేయబడుతుంది.
కిడ్నీ స్టోన్ యొక్క సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు
Kidney stones symptoms in telugu
కిడ్నీ స్టోన్ మీ కిడ్నీ లోపల కదిలే వరకు లేదా మీ మూత్రనాళంలోకి వెళ్లే వరకు లక్షణాలను కలిగించకపోవచ్చు - కిడ్నీ మరియు మూత్రాశయాన్ని కలిపే ట్యూబ్ ఆ సమయంలో, మీరు ఈ సంకేతాలు మరియు లక్షణాలను అనుభవించవచ్చు:
- పక్కటెముకల క్రింద వైపు మరియు వెనుక భాగంలో తీవ్రమైన నొప్పి
- దిగువ కడుపు మరియు గజ్జలకు వ్యాపించే నొప్పి
- అలలుగా వచ్చి తీవ్రతలో హెచ్చుతగ్గులకు లోనయ్యే నొప్పి
- మూత్రవిసర్జనలో నొప్పి
- పింక్, ఎరుపు లేదా గోధుమ రంగు మూత్రం
- మేఘావృతమైన లేదా దుర్వాసనతో కూడిన మూత్రం
- వికారం మరియు వాంతులు
- నిరంతరం మూత్ర విసర్జన
- సాధారణం కంటే తరచుగా మూత్రవిసర్జన
- ఇన్ఫెక్షన్ ఉన్నట్లయితే జ్వరం మరియు చలి
- చిన్న మొత్తంలో మూత్రవిసర్జన
మూత్రపిండ రాయి వల్ల కలిగే నొప్పి మారవచ్చు - ఉదాహరణకు, వేరే ప్రదేశానికి మారడం లేదా తీవ్రత పెరగడం - రాయి మీ మూత్ర నాళంలో కదులుతున్నప్పుడు.
వైద్యుడిని ఎప్పుడు సంప్రదించాలి?
మీకు పైన పేర్కొన్న ఏవైనా సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు ఉంటే మీరు ఆందోళన చెందుతారు. అవి మీరు అనుభవిస్తున్నట్లయితే వెంటనే వైద్య సంరక్షణను కోరండి:
- జ్వరం మరియు చలితో కూడిన నొప్పి
- వికారం మరియు వాంతులు కలిసి నొప్పి
- మీ మూత్రంలో రక్తం
- నొప్పి చాలా తీవ్రంగా ఉన్నప్పుడు, మీరు కదలకుండా కూర్చోలేనప్పుడు
- మూత్ర విసర్జన చేయడంలో ఇబ్బంది ఉన్నప్పుడు
కిడ్నీలో రాళ్లకు కారణమేమిటి?
Kidney stones cause in telugu
కిడ్నీ రాళ్లకు తరచుగా ఖచ్చితమైన, ఒకే కారణం ఉండదు, అయితే అనేక కారణాలు మీ ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.
మీ మూత్రంలో ఎక్కువ స్ఫటికాలు ఏర్పడే పదార్ధాలు - కాల్షియం, ఆక్సలేట్ మరియు యూరిక్ యాసిడ్ వంటి మీ మూత్రంలోని ద్రవం కరిగించగలిగితే కిడ్నీలో రాళ్లు ఏర్పడతాయి. అదే సమయంలో, మీ మూత్రంలో స్ఫటికాలు ఒకదానితో ఒకటి అంటుకోకుండా నిరోధించే పదార్థాలు లేకపోవచ్చు, మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడటానికి సరైన వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తుంది.
కిడ్నీ రాళ్ల రకాలు
కాల్షియం రాళ్ళు: సాధారణంగా చాలా కిడ్నీ రాళ్ళు కాల్షియం స్టోన్స్, కాల్షియం ఆక్సలేట్ రూపంలో ఉంటాయి. ఆక్సలేట్ అనేది ఆహారంలో సహజంగా లభించే పదార్థం మరియు మీ కాలేయం ద్వారా ప్రతిరోజూ తయారు చేయబడుతుంది. కొన్ని పండ్లు మరియు కూరగాయలు, అలాగే గింజలు మరియు చాక్లెట్లలో అధిక ఆక్సలేట్ కంటెంట్ ఉంటుంది. ఆహార కారకాలు, విటమిన్-డి అధిక శాతం, పేగు బైపాస్ సర్జరీ మరియు అనేక జీవక్రియ రుగ్మతలు మూత్రంలో కాల్షియం లేదా ఆక్సలేట్ సాంద్రతను పెంచుతాయి.
కాల్షియం రాళ్ళు: కాల్షియం ఫాస్ఫేట్ రూపంలో కూడా సంభవించవచ్చు. మూత్రపిండ గొట్టపు అసిడోసిస్ వంటి జీవక్రియ పరిస్థితులలో ఈ రకమైన రాయి సర్వసాధారణం. ఇది కొన్ని మైగ్రేన్ తలనొప్పితో లేదా కొన్ని నిర్భందించే మందులను తీసుకోవడంతో కూడా సంబంధం కలిగి ఉండవచ్చు.
స్ట్రువైట్ రాళ్ళు: మూత్ర నాళాల ఇన్ఫెక్షన్ వంటి ఇన్ఫెక్షన్కు ప్రతిస్పందనగా స్ట్రువైట్ రాళ్లు ఏర్పడతాయి. ఈ రాళ్ళు త్వరగా పెరుగుతాయి మరియు చాలా పెద్దవిగా మారతాయి, కొన్నిసార్లు కొన్ని లక్షణాలు లేదా తక్కువ హెచ్చరికతో ఉంటాయి.
యూరిక్ యాసిడ్ రాళ్ళు:
యూరిక్ యాసిడ్ రాళ్లు తగినంత ద్రవాలు తాగనివారిలో లేదా ఎక్కువ ద్రవాన్ని కోల్పోయేవారిలో, అధిక ప్రొటీన్లు ఉన్న ఆహారం తీసుకునేవారిలో మరియు గౌట్ ఉన్నవారిలో ఏర్పడతాయి. కొన్ని జన్యుపరమైన అంశాలు కూడా మీ యూరిక్ యాసిడ్ రాళ్ల ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.
ప్రమాద కారకాలు
మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఏర్పడే ప్రమాదాన్ని పెంచే అంశాలు:
- కుటుంబం లేదా వ్యక్తిగత చరిత్ర: మీ కుటుంబంలో ఎవరికైనా మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఉంటే, మీకు కూడా రాళ్లు వచ్చే అవకాశం ఉంది. మరియు మీరు ఇప్పటికే ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను కలిగి ఉన్నట్లయితే, మీరు మరొకటి అభివృద్ధి చెందే ప్రమాదం ఉంది.
- డీహైడ్రేషన్: ప్రతిరోజూ తగినంత నీరు త్రాగకపోవడం వల్ల మీ కిడ్నీలో రాళ్ల ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. వెచ్చని వాతావరణంలో నివసించే వ్యక్తులు మరియు ఎక్కువగా చెమట పట్టే వారు ఇతరులకన్నా ఎక్కువ ప్రమాదంలో ఉండవచ్చు.
- కొన్ని ఆహారాలు: ప్రొటీన్, యానిమల్ ప్రొటీన్, సోడియం (ఉప్పు) మరియు చక్కెర అధికంగా ఉండే ఆహారం తీసుకోవడం వల్ల కొన్ని రకాల కిడ్నీలో రాళ్లు వచ్చే ప్రమాదం ఉంది. ఇది అధిక సోడియం ఆహారంతో ప్రత్యేకంగా వర్తిస్తుంది. మీ ఆహారంలో ఎక్కువ ఉప్పు మీ మూత్రపిండాలు తప్పనిసరిగా ఫిల్టర్ చేయాల్సిన కాల్షియం మొత్తాన్ని పెంచుతుంది మరియు మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల ప్రమాదాన్ని గణనీయంగా పెంచుతుంది.
- జంతు ప్రోటీన్ పరిమితం: రెడ్ మీట్, పౌల్ట్రీ, గుడ్లు మరియు సీఫుడ్ వంటి జంతు ప్రోటీన్లను ఎక్కువగా తినడం యూరిక్ యాసిడ్ స్థాయిని పెంచుతుంది మరియు మూత్రపిండాల్లో రాళ్లకు దారితీస్తుంది. అధిక-ప్రోటీన్ కలిగిన ఆహారం మూత్ర సిట్రేట్ స్థాయిలను తగ్గిస్తుంది, ఇది రాళ్ళు ఏర్పడకుండా నిరోధించడంలో సహాయపడే మూత్రంలో రసాయనం.
- ఊబకాయం ఉండటం: అధిక బాడీ మాస్ ఇండెక్స్ (BMI), లావు నడుము పరిమాణం మరియు బరువు పెరగడం వల్ల కిడ్నీలో రాళ్లు ఏర్పడే ప్రమాదం ఉంది.
- జీర్ణ వ్యాధులు మరియు శస్త్రచికిత్స: గ్యాస్ట్రిక్ బైపాస్ సర్జరీ, ఇన్ఫ్లమేటరీ ప్రేగు వ్యాధి లేదా దీర్ఘకాలిక విరేచనాలు జీర్ణక్రియ ప్రక్రియలో మార్పులకు కారణమవుతాయి, ఇది కాల్షియం మరియు నీటిని మీ శోషణను ప్రభావితం చేస్తుంది, మీ మూత్రంలో రాయి ఏర్పడే పదార్థాల స్థాయిలను పెంచుతుంది.
- ఇతర వైద్య పరిస్థితులు: మూత్రపిండ గొట్టపు అసిడోసిస్, సిస్టినూరియా, హైపర్పారాథైరాయిడిజం, కొన్ని మందులు మరియు కొన్ని యూరినరీ ట్రాక్ట్ ఇన్ఫెక్షన్లు మీ మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల ప్రమాదాన్ని పెంచే వ్యాధులు మరియు పరిస్థితులు.
- సిస్టీన్ రాళ్ళు: ఈ రాళ్ళు వంశపారంపర్య రుగ్మత ఉన్నవారిలో ఏర్పడతాయి, దీని వలన మూత్రపిండాలు కొన్ని అమైనో ఆమ్లాలను (సిస్టినూరియా) ఎక్కువగా విసర్జించేలా చేస్తాయి.
వ్యాధి నిర్ధారణ
మీకు మూత్రపిండ రాయి ఉందని యూరాలజిస్ట్ అనుమానించినట్లయితే, మీరు రోగనిర్ధారణ పరీక్షలు మరియు విధానాలను కలిగి ఉండవచ్చు, అవి:
- రక్త పరీక్ష: రక్త పరీక్షలు మీ రక్తంలో ఎక్కువ కాల్షియం లేదా యూరిక్ యాసిడ్ని తెలుపుతాయి. రక్త పరీక్ష ఫలితాలు మీ మూత్రపిండాల ఆరోగ్యాన్ని పర్యవేక్షించడంలో సహాయపడతాయి మరియు ఇతర వైద్య పరిస్థితులను తనిఖీ చేయడానికి మీ వైద్యుడిని దారి తీయవచ్చు.
- మూత్ర పరీక్ష: 24 గంటల మూత్ర సేకరణ పరీక్షలో మీరు చాలా ఎక్కువ రాళ్లను ఏర్పరుచుకునే ఖనిజాలను లేదా చాలా తక్కువ రాళ్లను నిరోధించే పదార్థాలను విసర్జిస్తున్నారని చూపవచ్చు. ఈ పరీక్ష కోసం, మీ వైద్యుడు మీరు వరుసగా రెండు రోజుల పాటు రెండు మూత్ర సేకరణలు చేయవలసిందిగా చెప్పవచ్చు.
- ఇమేజింగ్ టెస్ట్: ఇది మీ మూత్ర నాళంలో మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను చూపుతుంది. చిన్న కిడ్నీలో రాళ్లను కోల్పోయే సాధారణ ఉదర X-కిరణాల నుండి, చిన్న చిన్న రాళ్లను కూడా బహిర్గతం చేసే హై-స్పీడ్ లేదా డ్యూయల్ ఎనర్జీ కంప్యూటరైజ్డ్ టోమోగ్రఫీ (CT) వరకు ఎంపికలు ఉంటాయి.
ఇతర ఇమేజింగ్ ఎంపికలలో అల్ట్రాసౌండ్, నాన్వాసివ్ టెస్ట్ మరియు ఇంట్రావీనస్ యూరోగ్రఫీ ఉన్నాయి, ఇందులో చేయి సిరలోకి డైని ఇంజెక్ట్ చేయడం మరియు ఎక్స్-కిరణాలు (ఇంట్రావీనస్ పైలోగ్రామ్) తీసుకోవడం లేదా డై మీ కిడ్నీలు మరియు మూత్రాశయం గుండా ప్రయాణించేటప్పుడు CT ఇమేజ్లను (CT యూరోగ్రామ్) పొందడం వంటివి ఉంటాయి.
ఆమోదించిన రాళ్ల విశ్లేషణ: మీరు రాళ్లను పట్టుకోవడానికి స్ట్రైనర్ ద్వారా మూత్ర విసర్జన చేయమని మిమ్మల్ని అడగవచ్చు. ల్యాబ్ విశ్లేషణ మీ మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల అలంకరణను వెల్లడిస్తుంది. మీ వైద్యుడు మీ మూత్రపిండాల్లో రాళ్లకు కారణమేమిటో గుర్తించడానికి మరియు మరిన్ని మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను నివారించడానికి ఒక ప్రణాళికను రూపొందించడానికి ఈ సమాచారాన్ని ఉపయోగిస్తాడు
కిడ్నీ స్టోన్స్ చికిత్స
Kidney stone treatment in telugu
రాయి పోయే అవకాశాన్ని మెరుగుపరిచేందుకు కొన్ని మందులు చూపించబడ్డాయి. ఈ కారణంగా సూచించబడిన అత్యంత సాధారణ మందులు టామ్సులోసిన్. టామ్సులోసిన్ (ఫ్లోమాక్స్) మూత్ర నాళాన్ని సడలిస్తుంది, రాయిని సులభతరం చేస్తుంది. మీరు రాయిని తీసివేయడానికి వేచి ఉన్నందున మీకు నొప్పి మరియు వికారం నిరోధక ఔషధం కూడా అవసరం కావచ్చు.
సాంప్రదాయిక చర్యలతో చికిత్స చేయలేని కిడ్నీ స్టోన్స్ - అవి చాలా పెద్దవిగా ఉండటం వలన లేదా రక్తస్రావం, మూత్రపిండాలు దెబ్బతినడం లేదా కొనసాగుతున్న మూత్ర నాళాల ఇన్ఫెక్షన్లకు కారణం కావచ్చు - మరింత తీవ్రమైన చికిత్స అవసరం కావచ్చు.
మూత్రనాళం లేదా మూత్రపిండాల నుండి రాయిని తొలగించడానికి శస్త్రచికిత్స అవసరం కావచ్చు:
- రాయి పాస్ చేయడంలో విఫలమవుతుంది.
- రాయి పోయే వరకు వేచి ఉండటానికి నొప్పి చాలా ఎక్కువ.
- రాయి మూత్రపిండాల పనితీరును ప్రభావితం చేస్తుంది. కిడ్నీలోని చిన్న రాళ్లు నొప్పి లేదా ఇన్ఫెక్షన్ కలిగించకపోతే ఒంటరిగా మిగిలిపోవచ్చు. కొంతమంది తమ చిన్న రాళ్లను తొలగించాలని ఎంచుకుంటారు. రాయి అనుకోకుండా దాటిపోయి నొప్పిని కలిగిస్తుందనే భయంతో వారు అలా చేస్తారు.
కిడ్నీలో రాళ్లు పదేపదే మూత్రంలో ఇన్ఫెక్షన్లకు కారణమైతే లేదా కిడ్నీ నుండి మూత్ర ప్రవాహాన్ని అడ్డుకుంటున్నందున వాటిని శస్త్రచికిత్స ద్వారా తొలగించాలి. నేడు, శస్త్రచికిత్సలో సాధారణంగా చిన్న లేదా ఎటువంటి కోతలు (కోతలు), చిన్న నొప్పి మరియు పనిలో కనీస సమయం ఉంటుంది. ప్రధానంగా ఈ నాలుగు రకాల నాన్-ఇన్వాసివ్ విధానాలు మరియు శస్త్రచికిత్సలు ఉన్నాయి, ఇవి రాయి పరిమాణం మరియు స్థానం ఆధారంగా నిర్వహించబడతాయి:
- రెట్రోగ్రేడ్ ఇంట్రారెనల్ సర్జరీ (RIRS) - ఫ్లెక్సిబుల్ యూరిటెరోస్కోప్ని ఉపయోగించి చేసే యురేటెరోరెనోస్కోపీని రెట్రోగ్రేడ్ని ఇంట్రారెనల్ సర్జరీ (RIRS) అంటారు. ఈ సర్జరీలో ట్రాక్ట్లో ఎక్కడి నుంచైనా రాళ్లను తొలగించవచ్చు. చికిత్స యొక్క ఉత్తమ భాగం ఏమిటంటే, కోత అవసరం లేదు మరియు రోగికి స్థానిక లేదా సాధారణ అనస్థీషియా ఇవ్వబడుతుంది. బయటి కోతలు లేకుండానే కిడ్నీ లోపల శస్త్రచికిత్స చేయవలసి ఉంటుంది. పరికరం పైకి మరియు మూత్రనాళం ద్వారా తరలించబడుతుంది, ఆపై ప్రత్యక్ష ఎక్స్-రే అంటే ఫ్లోరోస్కోపీ సహాయంతో మూత్రపిండంలో ఉంచబడుతుంది. ప్రక్రియ అతి తక్కువ హానికరం, మరియు సంక్లిష్ట కేసులను సులభంగా చికిత్స చేయడానికి ఇది సరైన ఎంపిక.
- హోల్మియమ్ లేజర్తో యురేటెరోరెనోస్కోపిక్ లిథోట్రిప్సీ (URSL) - మూత్రాశయం లేదా మూత్రాశయంలో రాయి ఇరుక్కున్నప్పుడు మూత్రాశయం మరియు మూత్ర నాళం ద్వారా మూత్రపిండాన్ని చేరుకోవడానికి సర్జన్ యురేటెరోస్కోప్ అనే సన్నని మరియు సౌకర్యవంతమైన పరికరాన్ని ఉపయోగిస్తాడు. మూత్రపిండ రాయిని విచ్ఛిన్నం చేసే హోల్మియం శక్తిని ప్రసారం చేయడానికి లేజర్ ఫైబర్ ఉపయోగించబడుతుంది మరియు సర్జన్ మూత్రనాళం నుండి ముక్కలను తొలగిస్తాడు, చిన్న ముక్కలు మూత్రం ద్వారా వెళతాయి.
- పెర్క్యుటేనియస్ నెఫ్రోస్టోలిథోటమీ (PCNL) విధానం - సర్జన్ పక్క లేదా వెనుక భాగంలో ఒక చిన్న కోతను సృష్టించి, మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను గుర్తించడానికి మరియు తొలగించడానికి ఒక నెఫ్రోస్కోప్ను లోపలికి పంపుతారు, పెద్ద రాళ్ల విషయంలో షాక్ వేవ్ లేదా లేజర్లు వాడి చిన్న ముక్కలుగా విడగొట్టడానికి ఉపయోగిస్తారు.
- ఎక్స్ట్రాకార్పోరియల్ షాక్ వేవ్ లిథోట్రిప్సీ (ESWL)
- ఈ నాన్-ఇన్వాసివ్ విధానంలో, మూత్రం ద్వారా రాళ్లను చిన్న ముక్కలుగా విడగొట్టడానికి శరీరం ద్వారా ప్రసారం చేయబడిన నాన్-ఎలక్ట్రికల్ షాక్వేవ్లు మూత్రం గుండా వెళతాయి.
మూత్రపిండాల్లో రాళ్లకు ఏ చికిత్స ఉత్తమం?
కిడ్నీ స్టోన్స్కి అత్యుత్తమ చికిత్స లేదు, మేము రాయి లేదా రాయి లోడ్ మరియు ప్లేస్మెంట్ పరిమాణం ఆధారంగా చికిత్స యొక్కచాలా రకాల పద్ధతులను కలిగి ఉన్నాము. ఉత్తమ వైద్య మరియు శస్త్రచికిత్స చికిత్స ఎంపిక రోగుల వైద్య పరిస్థితులు మరియు రాయి యొక్క స్థానం మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. ఉదాహరణకు రాతి పరిమాణం లేదా లోడ్ 2 సెం.మీ కంటే ఎక్కువ ఉంటే PCNL శస్త్రచికిత్స ఉత్తమ చికిత్స ఎంపిక చేస్తారు రాయి పరిమాణం లేదా లోడ్ 2cm కంటే తక్కువగా ఉంటే RIRS శస్త్రచికిత్స ఉత్తమ ఎంపిక.
మూత్రపిండాల్లో రాళ్లకు లేజర్ చికిత్స బాధాకరంగా ఉందా?
పేస్ హాస్పిటల్స్లో, Holmium-YAG లేజర్ సాంకేతికతతో కూడిన మా అత్యాధునిక సదుపాయం, తక్కువ గాయం మరియు త్వరగా రోగి కోలుకునే సమయాలతో మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను సమర్థవంతంగా తొలగించడంలో మాకు సహాయపడుతుంది. మూత్రపిండ రాళ్లకు లేజర్ చికిత్స అనేది నొప్పిలేకుండా ఉండే కనిష్ట ఇన్వాసివ్ ప్రక్రియ మరియు చిన్న మరియు పెద్ద మూత్రపిండాల రాళ్లను తొలగించడానికి దోహదపడుతుంది.
కిడ్నీ స్టోన్ చికిత్సకు RIRS ఎందుకు ఉత్తమమైనది?
రెట్రోగ్రేడ్ ఇంట్రారెనల్ సర్జరీ (RIRS) అనేది కిడ్నీ స్టోన్ రిమూవల్ ట్రీట్మెంట్ కోసం ఉత్తమమైన మినిమల్లీ ఇన్వాసివ్ టెక్నిక్. ఇది ఎండోరాలజీ స్పెషాలిటీ క్రింద వస్తుంది, ఇది యూరాలజీ యొక్క ఉప-ప్రత్యేక ప్రాంతం. ఫ్లెక్సిబుల్ యూరిటెరోస్కోప్ ఇంట్రారెనల్ లిథోట్రిప్సీని సాధ్యం చేసింది, ఇది మూత్రనాళం, మూత్రాశయం వంటి మూత్ర వ్యవస్థలోని ఏదైనా భాగాన్ని వీక్షించడానికి మరియు రాయిని తొలగించడానికి సర్జన్లకు సహాయపడుతుంది.
ఇది అనేక ప్రయోజనాలను కలిగి ఉంది - తక్కువ సమయం ఆసుపత్రిలో ఉండడం మరియు వ్యక్తి శరీరంపై ఎటువంటి కోత లేకుండా త్వరగా కోలుకోవడం.
మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల చికిత్స కోసం ఎవరిని సంప్రదించాలి?
ఒక వ్యక్తి కిడ్నీలో రాళ్లు లేదా మూత్రపిండాల్లో రాళ్లు ఉన్నట్లు నిర్ధారణ అయినట్లయితే, అప్పుడు యూరాలజిస్ట్ను సంప్రదించాలి. మూత్రపిండాల రాయి యొక్క పరిమాణం, స్థానం, లక్షణాలు మరియు వైద్య పరిస్థితుల ఆధారంగా, మూత్రపిండ రాయిని చిన్న ముక్కలుగా విభజించడానికి యూరాలజిస్ట్ మందులు సూచించవచ్చు, తద్వారా అవి మూత్రం ద్వారా బయటకు వెళ్లవచ్చు. ఒక పెద్ద కిడ్నీ స్టోన్ మందులతో బయటకు రాని పక్షంలో, భవిష్యత్తులో ఇన్ఫెక్షన్ మరియు మరిన్ని సమస్యలను నివారించడానికి యూరాలజిస్ట్ కిడ్నీ స్టోన్ రిమూవల్ సర్జరీ చేస్తారు.
కిడ్నీ స్టోన్ లేజర్ చికిత్స యొక్క దుష్ప్రభావాలు ఏమిటి?
కిడ్నీ స్టోన్ లేజర్ ట్రీట్మెంట్ యొక్క దుష్ప్రభావాలు శూన్యం. కాబట్టి ఈ చికిత్సలతో మనకు ఎటువంటి దుష్ప్రభావాలు లేవు మరియు దాదాపు అన్ని విధానాలు 100% నివారణగా ఉంటాయి. లేజర్ మూత్రనాళం లేదా మూత్రపిండాల యొక్క శ్లేష్మ పొరను కాల్చేస్తే, రక్తస్రావం లేదా స్ట్రిక్చర్ ఏర్పడే అవకాశాలు ఉన్నాయి మరియు కొన్నిసార్లు శస్త్రచికిత్సకు ముందు ఇన్ఫెక్షన్ వచ్చినప్పుడు కూడా, మూత్రం సంస్కృతి ఉన్నట్లయితే, కొన్ని ఇంటర్ఆపరేటివ్ వైఫల్యాలు ఉంటే తప్ప మేము కిడ్నీ స్టోన్ లేజర్ చికిత్సతో ముందుకు వెళ్ళినప్పుడు సానుకూలంగా ఉంటుంది. కాబట్టి ఆదర్శవంతంగా మనం యూరిన్ కల్చర్ నిర్వహించి, దానికి అనుగుణంగా సంస్కృతికి చికిత్స చేసి, ఆపై రాతి చికిత్సతో ముందుకు సాగాలి. ప్రక్రియ నిశితంగా జరిగితే మూత్రనాళంలో స్ట్రిక్చర్ లేదా రక్తస్రావం వంటి ఇతర దుష్ప్రభావాలు నివారించబడతాయి.
- కిడ్నీరాళ్లకు లేజర్ చికిత్సవివిధకూర్పులనుకలిగిఉన్నవివిధరాళ్లకుచికిత్సచేయడానికిఉపయోగించవచ్చు.
- కిడ్నీలోరాళ్లకులేజర్ చికిత్స తక్కువహానికరంమరియుషాక్వేవ్లిథోట్రిప్సీలేదాపెర్క్యుటేనియస్నెఫ్రోలిథోటోమీతోపోలిస్తేవేగవంతమైనరికవరీసమయంతోసంబంధంకలిగిఉంటుంది.
- హోల్మియం YAG లేజర్తోకిడ్నీస్టోన్లేజర్చికిత్సబాగాపరిశోధించబడిందిమరియుషాక్వేవ్లిథోట్రిప్సీకిసమానమైనఅద్భుతమైనఫలితాలనుచూపించింది.
- మూత్రపిండరాళ్లకులేజర్ చికిత్సలోతక్కువసమస్యలు, రాళ్లుపునరావృతమయ్యేతక్కువప్రమాదంమరియురోగిత్వరగాకోలుకునేసమయాలుఉన్నట్లుకనుగొనబడింది.
- కిడ్నీస్టోన్లలేజర్ చికిత్స పెద్దమరియుచిన్నమూత్రపిండాలరాళ్లనుతొలగించడానికికూడాప్రభావవంతంగాఉన్నట్లుకనుగొనబడింది.
- మూత్రపిండాలలోరాళ్లకు లేజర్ చికిత్స చాలామందిరోగులలో 95.8% కంటేఎక్కువవిజయవంతమైనరేటు.
- మరింతఆసక్తికరంగా, రోగులుకిడ్నీస్టోన్ల లేజర్ చికిత్స నుపొందినప్పుడు, ఇతరచికిత్సాఎంపికలతోపోలిస్తేరాతిపునఃచికిత్సదాదాపు 5 నుండి 6 రెట్లుతక్కువగాఉంది.
ఇతరకిడ్నీస్టోన్రిమూవల్ట్రీట్మెంట్ఆప్షన్లతోపోలిస్తేకిడ్నీస్టోన్స్కిలేజర్చికిత్సమెరుగైనవిధానం.
కిడ్నీ స్టోన్ చికిత్స సమయంలో పెయిన్ కిల్లర్స్ తీసుకోవడం సురక్షితమేనా?
పేషెంట్లందరికీ నొప్పి నివారణ మందులను ఉపయోగించమని దుప్పటి సలహా ఇవ్వలేము. నాన్-స్టెరాయిడ్ యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ పెయిన్కిల్లర్స్, స్టెరాయిడ్ పెయిన్కిల్లర్స్ మరియు మార్ఫిన్ పెయిన్కిల్లర్స్ వంటి రెండు మూడు రకాల రకాలు మన దగ్గర ఉన్నాయి. కాబట్టి మధుమేహం లేదా దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధులు వంటి కొమొర్బిడిటీలు ఉన్న రోగులు లేదా కొన్ని మూత్రపిండ పనితీరులో మార్పు ఉన్న రోగులు, వారు తక్కువ వ్యవధిలో లేదా ఎక్కువ కాలం పాటు నాన్-స్టెరాయిడ్ యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ పెయిన్కిల్లర్స్ను ఉపయోగించకూడదు, వీటిని రోగులు నివారించాలి. మూత్రపిండ పనితీరు పరీక్షను మారుస్తుంది, కాబట్టి ఇక్కడ మనం ఇతర రకాల నొప్పి నివారణ మందులను ఉపయోగించాలి.
ఖచ్చితంగా, ఎటువంటి మార్పులేని మూత్రపిండ పనితీరు లేని సాధారణ వ్యక్తి కిడ్నీ స్టోన్ సమస్య నుండి తాత్కాలిక ఉపశమనం కోసం సురక్షితంగా నొప్పి నివారణ మందులను ఉపయోగించవచ్చు. రాయి పరిమాణం మరియు అది ఎక్కడ ఉంది అనే దాని ఆధారంగా, తుది చికిత్సను నిర్ణయించాలి, కాబట్టి అన్ని రకాల కిడ్నీ స్టోన్లకు పెయిన్కిల్లర్ తుది పరిష్కారం కాదు.
Share on
Request an appointment
Fill in the appointment form or call us instantly to book a confirmed appointment with our super specialist at 04048486868
Appointment request - health articles
Recent Articles
